Można wyróżnić pełnomocnictwo:

– do dokonywania czynności prawnych (traktowane jest jako pełnomocnictwo materialne)

– do dokonywania czynności sądowych (pełnomocnictwo sądowe)

Pełnomocnictwo to również stosunek prawny lub oznaczenie pełnomocnictwa w dokumencie.

Pełnomocnictwo może być oparte o tzw. stosunek podstawowy, który jednocześnie jest stosunkiem wewnętrznym pomiędzy mocodawcą a pełnomocnikiem, który jest niezależny co do zasady od pełnomocnictwa. Klasycznym stosunkiem wewnętrznym jest np. umowa o pracę.

Źródłem pełnomocnictwa może być np. umowa o pracę, umowa zlecenie, umowa agencyjna.

Stosunek związany z pełnomocnictwem stanowi stosunek prawny będący podstawą pełnomocnictwa. Istnienie tego stosunku podstawowego nie jest jednak warunkiem skuteczności udzielenia pełnomocnictwa. Może być tak, że mamy pełnomocnictwo, a nie ma żadnego stosunku podstawowego.

Udzielenie pełnomocnictwa następuje przez jednostronne oświadczenie woli mocodawcy, które jest skierowane do osoby, która ma być pełnomocnikiem. Pełnomocnictwo ma charakter czynności prawnej upoważniającej – czyli samo pełnomocnictwo nie powoduje, że pełnomocnik jest zobowiązany do podjęcia jakiegokolwiek działania. Ewentualne zobowiązanie do działania w imieniu mocodawcy może wynikać ze stosunku podstawowego, np. pracownik jest zobowiązany podejmować te działania, które są objęte treścią umowy o pracę.

Samo udzielenie pełnomocnictwa nie rodzi zobowiązania po stronie pełnomocnika. Pełnomocnictwo daje tylko upoważnienie do działania, nie daje obowiązku. Pełnomocnictwo nie jest też czynnością, gdzie następuje rozporządzenie jakimś prawem.

Dla udzielenia pełnomocnictwa konieczne jest posiadanie takiego zakresu zdolności do czynności prawnych, jakiego wymaga czynność prawna, która ma być dokonana przez pełnomocnika. I tak np. jeśli mamy częściowo ubezwłasnowolnionego, to nie może on dać pełnomocnictwa do czynności, której sam dokonać nie może.

Pełnomocnikiem natomiast może być również osoba o ograniczonej zdolności do czynności prawnych. Ta okoliczność nie ma wpływu na skuteczność czynności dokonanej przez pełnomocnika.

W naszym systemie prawnym pełnomocnikiem może być zarówno osoba fizyczna, jak i osoba prawna. W przypadku udzielenia pełnomocnictwa osobie prawnej, osoba ta będzie działała przez swoje organy – organ będzie występował jednak jako pełnomocnik mocodawcy.

Np. jeśli spółka z o. o. X1 udzieliła pełnomocnictwa do zawarcia kontraktu spółce z o. o. X2, to wobec osoby trzeciej będzie występował zarząd tej spółki, będzie jednak reprezentował spółkę X1.

Pełnomocnikiem może też być niepełna osoba prawna, która wg artykułu 33¹ KC ma jednak zdolność prawną (np. spółka jawna, komandytowa, partnerska).

Co do zasady pełnomocnictwo może być dokonane w dowolnej formie. Świadome tolerowanie działania innej osoby jako pełnomocnika może być traktowane jako konkludentne udzielenie pełnomocnictwa. Zgodnie z art. 99 paragraf 2 KC, udzielenie pełnomocnictwa tzw. ogólnego powinno być dokonane w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Zgodnie z art. 99 paragraf 1 KC, jeżeli do ważności czynności prawnej jest potrzebna szczególna forma, to także pełnomocnictwo do dokonania takiej czynności musi być dokonane w tej formie. Na przykład pełnomocnictwo do zbycia nieruchomości wymaga formy aktu notarialnego, ponieważ art. 155 KC przewiduje, że do rozporządzania nieruchomością wymagany jest akt notarialny.

Comments are closed