Rozkład modelowy praw i obowiązków (kodeksowy i normatywny)
Na zasadzie swobody umów można odstępować od poszczególnych praw i obowiązków.
Przy określaniu wzorca n. s. bierze się pod uwagę okoliczności, w jakich dłużnik spełnia świadczenia. Bierze się pod uwagę kwalifikacje zawodowe i zachowanie stopnia precyzji – ma to być wzorzec obiektywny (staranny dłużnik).
Wymóg staranności – można wymagać wyższej staranności od dłużnika, gdy spełnienie świadczenia wiąże się z prawami, które podlegają szczególnej ochronie (zdrowie i życie ludzkie). Podwyższeni wynika też z charakteru wykonywanej działalności, np. działalność zawodowa, profesjonalna.