Aukcja lub przetarg różni się od zawarcia umowy w formie oferty i jej przyjęcia (mimo iż wywodzi się z trybu ofertowego). Na aukcji charakterystyczna jest sukcesywność ofert składanych w toku aukcji, które są składane na wezwanie prowadzącego taką aukcję, który jest obecny np. w lokalu, a w przypadku aukcji internetowych przy zastosowaniu środków bezpośredniego porozumiewania się. W przypadku aukcji najczęściej elementem, o który strony się targują, jest cena, wysokość wynagrodzenia, a celem organizatora jest uzyskanie jak najkorzystniejszej dla siebie oferty. Oferta, która jest składana w toku aukcji, przestaje wiązać, gdy inny uczestnik (licytant) złoży ofertę korzystniejszą. Art. 70² KC. Ponieważ przepis ma charakter dyspozytywny, organizator przetargu może zastrzec, że oferta będzie wiązała do końca przetargu lub może wskazać inny termin wiązania.

Organizator aukcji może z góry ukształtować jej przebieg, określając cenę wywoławczą, ale też minimalną wielkość postąpienia, ilość postąpień, minimalną liczbę uczestników. Postąpienie to kwota, o którą podnosi się następną ofertę. W razie braku takiego zastrzeżenia, w jednym momencie może wiązać tylko jedna oferta. Jeżeli żaden z uczestników, pomimo wezwania, nie zgłasza korzystniejszej oferty, prowadzący zobowiązany jest udzielić przybicia ostatnio zgłoszonej ofercie, co jest równoznaczne z przyjęciem tej oferty i zawarciem umowy.

Na gruncie znowelizowanego KC nie jest możliwe zamknięcie aukcji bez przyjęcia żadnej ze zgłoszonych ofert. Kwestią sporną jest to, czy dopuszczalne jest uchylenie się przez organizatora przetargu od zobowiązania do zawarcia umowy poprzez wskazanie w warunkach przetargu, że może ona zostać zamknięta w każdym czasie bez udzielenia przybicia. Większość przedstawicieli doktryny wypowiada się w tej materii negatywnie. Dopuszcza się natomiast zastrzeżenie w warunkach aukcji lub przetargu możliwości jej zamknięcia bez udzielenia przybicia, jeżeli jednocześnie zostaną podane konkretne powody czy okoliczności, w których może to nastąpić.

Dla przetargu pisemnego charakterystyczne jest to, że w wyznaczonym przez organizatora czasie każdy z uczestników może złożyć tylko jedną poufną ofertę, przy czym każda z nich wiąże uczestnika aż do pozytywnego rozstrzygnięcia przetargu wskutek dokonania wyboru albo zamknięcia przetargu bez wybrania którejkolwiek z ofert, chyba że w warunkach przetargu zastrzeżono inaczej. Inaczej, niż w przypadku aukcji, dopuszczalność zamknięcia przetargu (pisemnego) bez wyboru jakiejkolwiek oferty nie jest uzależniona od poczynienia wyraźnego zastrzeżenia warunków przetargu, tylko bezpośrednio wynika z regulacji KC. Art. 70³ paragraf 1.

Zazwyczaj otwarcie pisemnych ofert następuje w sposób publiczny przez organizatora lub komisję przetargową, która następnie ujawnia ich istotne elementy oraz tożsamość oferentów. Dokładna ocena i ewentualny wybór oferty zwycięskiej następuje już w trybie niejawnym wyboru oferty. Organizator przetargu jest obowiązany niezwłocznie powiadomić na piśmie każdego z uczestników przetargu o jego wyniku albo o zamknięciu przetargu bez dokonania wyboru oferty.

Różnica pomiędzy aukcją a przetargiem polega na tym, że przy aukcjach najczęściej targuje się tylko jeden element umowy, natomiast w przypadku przetargów pisemnych organizator bierze pod uwagę kilka elementów oferty i wybiera te najkorzystniejsze.

W stosunku do uczestników, których ofert nie wybrano, powiadomienie to stanowi oświadczenie woli organizatora przetargu o odrzuceniu oferty i powoduje ustanie stanu ich związania. Za należyte i niezwłoczne wykonanie tego obowiązku organizator przetargu ponosi wobec uczestników odpowiedzialność na zasadach określonych w artykule 471 KC.

W przypadku przetargu pisemnego nie występuje odpowiednik przybicia. Zawarcie umowy następuje z momentem dotarcia do zwycięskiego oferenta oświadczenia o wyborze jego oferty. To oświadczenie o wyborze oferty jest przyjęciem (akceptem) oferty i to jest ten moment zawarcia umowy.

Organizator przetargu pisemnego może w szerokim zakresie ukształtować przebieg takiego przetargu w warunkach przetargu. Tutaj organizator może np. wprowadzić wymogi składania ofert w stosowny sposób, np. wymóg złożenia ofert elektronicznie, opatrzenia ich bezpiecznym podpisem elektronicznym, może wprowadzić kilka etapów przetargu, co więcej, może wprowadzić możliwość przeprowadzenia negocjacji z oferentami, których wybierze na etapie wstępnym.

Comments are closed