Możliwość komentowania Moment zawarcia umowy została wyłączona

Zgodnie z Artykułem 23 Konwencji Wiedeńskiej, zawarcie umowy następuje z momentem dotarcia oświadczenia o przyjęciu oferty. Cytat z artykułów 23 i 24:

Artykuł 23 Konwencji Wiedeńskiej

Umowa jest zawarta z chwilą, gdy przyjęcie oferty stanie się skuteczne zgodnie z postanowieniami niniejszej konwencji.

Artykuł 24 Konwencji Wiedeńskiej

W rozumieniu tej części niniejszej konwencji oferta, oświadczenie o jej przyjęciu lub jakiekolwiek inne ujawnienie zamiaru „dochodzi” do adresata, jeżeli złożone zostało w formie ustnej lub dostarczone samemu adresatowi w jakikolwiek inny sposób do jego siedziby handlowej lub na jego adres pocztowy, a jeżeli nie posiada on siedziby handlowej lub adresu pocztowego – do miejsca jego stałego zamieszkania.

Zacytowane powyżej artykuły znajdują się w Części II Konwencji Wiedeńskiej, która poświęcona jest zawieraniu umów.

Pełne tłumaczenie wszystkich artykułów Konwencji Wiedeńskiej dostępne jest pod adresem: http://www.cisg.law.pace.edu/cisg/text/polishtext.html

Możliwość komentowania Wycofanie przyjęcia oferty została wyłączona

Art. 22 KW – wycofanie przyjęcia oferty jest dopuszczalne wtedy, gdy do oferenta dojdzie przed lub w tym samym czasie, gdy przyjęcie byłoby skuteczne. Jeżeli skutecznie doszła akceptacja, umowa zostaje zawarta.

Możliwość komentowania Spóźnione przyjęcie oferty została wyłączona

Art. 21 KW – określa wyjątki od ogólnej reguły, że przyjęcie oferty nie jest skuteczne, jeżeli zgoda nie dotarła do oferenta w określonym terminie. Te wyjątki to: dopuszczenie umowy na podstawie spóźnionego przyjęcia oferty, istnieją jednak dwa mechanizmy dla dwóch sytuacji.

Art. 21¹ KW – dotyczy przyjęcia oferty w związku ze zbyt spóźnionym jej nadaniem, oferent może domniemywać, że spóźnienie nastąpiło z winy adresata. Oferent, do którego dochodzi akceptacja wysłana z opóźnieniem, jeśli chce zawrzeć i tak umowę, musi bezzwłocznie zawiadomić adresata – potwierdzić ten akcept.

Art. 21² KW – przyjęcie oferty wysłane w czasie właściwym, ale przekazane w sposób opóźniony, np. z winy poczty. Jeżeli oferent nie chce zawrzeć umowy, musi o tym zawiadomić adresata. Jeżeli oferent milczy – umowa zostaje zawarta.

Możliwość komentowania Kontroferta została wyłączona

Art. 19 KW – akcept musi odpowiadać treści oferty, nie ma nowych i uzupełniających warunków, przyjęcie których nie odpowiada treści oferty (zmiany, uzupełnienia). [Przyjęcie takich warunków] stanowi nową ofertę -> KONTROFERTĘ.

Złożenie kontroferty jest równoznaczne z odrzuceniem pierwotnej oferty i zaproponowaniem nowej, wówczas zmieniają się strony.

Konwencja przewiduje, ze względu na uelastycznienie obrotu handlowego, możliwość przyjęcia oferty ze zmianami, o ile nie dotyczą one istotnej treści umowy.

W praktyce handlowej używane są gotowe, drukowane formularze oferty, zamówienia, potwierdzenia, zawierają one pola do uzupełnienia, ale też ogólne warunki umów. Są to reguły przygotowywane przez jedną stronę przed zawieraniem umów.

Oferent wysyła ofertę i otrzymuje coś takiego.

Obie strony mogą wysłać swoje ogólne reguły zawierania umów – opozycja, 2 teorie (Bitwa formularzy):

– z prawa angloamerykańskiego – teoria 1 strzały, ten, kto jako ostatni prześle warunki, te wygrywają

– sprzeczne ze sobą postanowienia nawzajem się wyłączają (ta zasada jest częściej używana)

Art. 19³ KW – próba zdefiniowania warunków istotnych oferty. Dotyczą: ceny, płatności, jakości, ilości towaru, miejsca / czasu dostawy, zakresu odpowiedzialności jednej strony względem drugiej, zasady dotyczące rozstrzygania sporów

Możliwość komentowania Wygaśnięcie przez odrzucenie została wyłączona

Odrzucenie – może nastąpić w dowolny sposób, ale musi być ustalenie zamiaru jej nieprzyjęcia.

Odrzucenie wprost lub pośrednio:

– wprost – wysłanie pisma

– pośrednio – oświadczenie zawierające propozycje istotnej zmiany oferty – kontroferta

Art. 18 KW określa kryteria, czas i sposób przyjęcia oferty oraz reguły skutecznego przyjęcia oferty.

Przyjęcie może nastąpić przez oświadczenie wyraźne lub każde inne zachowanie adresata oferty, wskazujące na jej akceptację.

Oświadczenie może być złożone w dowolny sposób – na piśmie, słownie, w dowolnej formie.

Ograniczenia mogą wynikać z treści samej oferty, z praktyk między stronami, ze zwyczajów.

Zgoda – przyjęcie oferty musi być stanowcze. Zgoda nie powinna zmieniać treści oferty, nie powinna również wykraczać poza treść oferty.

Art. 19 KW – przyjęcie oferty ze zmianami przy nieistotnych warunkach.

Milczenie lub bezczynność nie stanowią przyjęcia lub nieprzyjęcia oferty.

Oferent nie jest uprawniony do jednostronnego przyjęcia w klauzuli, że milczenie oznacza akceptację oferty.

W Konwencji Wiedeńskiej milczenie może doprowadzić do zawarcia umowy, jeśli taka praktyka występuje między stronami (często są tak zawierane umowy ramowe).

Reguła dojścia przyjęcia oferty – jeśli we właściwym terminie dojdzie zgoda na przyjęcie oferty, to przyjęcie jest skuteczne i prowadzi do zawarcia umowy. Zawiadomienie o przyjęciu oferty nie musi pochodzić od samego adresata oferty – może to być osoba upoważniona.

Art. 18 KW ma charakter dyspozytywny. Może wystąpić inny moment skuteczności przyjęcia oferty.

Do akceptacji oferty KW posługuje się dwiema regułami:

– reguła dojścia / dotarcia – przyjęcie oferty – dotarcie do oferenta

– reguła wysłania

Dotarcie oferty do oferenta:

– od momentu akceptacji oferty nie jest możliwe jej wycofanie

– od otrzymania akceptu – umowa zawarta

Reguła wysłania wykorzystana została w dwóch przepisach:

– art. 16 – oferta może być odwołana, jeżeli odwołanie doszło do adresata zanim wysłał oświadczenie o przyjęciu oferty

– art. 21 – osobny tryb dla skuteczności spóźnionego przyjęcia oferty

Termin przyjęcia oferty:

– przez wyraźne wskazanie w treści oferty (data)

– w drodze wykładni oferty, z których można wydedukować termin opisany opisowo lub powiązany z pewnym wydarzeniem

Jeżeli termin nie został ustalony, to oferta może zostać przyjęta w ciągu rozsądnego terminu.

Ważna jest szybkość użytych przez oferenta środków komunikacji.

Długość rozsądnego terminu powinna uwzględnić czas namysłu i podjęcia decyzji przez adresata oferty oraz stopień złożoności transakcji i jej wartość. Termin może wynikać ze zwyczajów, praktyk.

Jeśli tak się nie da, to wchodzi art. 20 KW.

Jeśli termin podany jest w telegramie, to zaczyna on biec od momentu oddania telegramu do wysłania. Jeśli list – to od daty podanej na liście lub kopercie. W przypadku telefonu, faxu i innych – z chwilą dojścia oferty do adresata.

Przy braku terminu na przyjęcie, termin rozsądny ma 3 odcinki czasowe:

– czas na przybycie oferty od oferenta do adresata

– oblat zapoznaje się z ofertą i podejmuje decyzję

– przybycie odpowiedzi na ofertę przy środku przekazu o podanej szybkości, jaką zastosował oferent (nie powinno być dłuższe niż pierwszy odcinek)

Art. 18² – ograniczenie swobody oblata w wyborze środka przekazu dla złożenia oświadczenia o przyjęciu oferty

Oferta ustna (w tym środki bezpośredniego komunikowania) powinna być zaakceptowana niezwłocznie – ta zasada z Konwencji Wiedeńskiej jest względnie pozytywna. Termin ustalany jest na podstawie zwyczajów między stronami.

Oferta może być przyjęta przez przystąpienie do jej wykonania. Przyjęcie przez wykonanie czynności, np. nabycie towarów, przesłanie faktur, zapłata ceny.

Dopuszczalność tego rozwiązania – wynika z oferty lub z praktyki.

Przyjęcie takiej oferty nie wymaga dotarcia do oferenta zawiadomienia o wykonaniu czynności i jest skuteczna z chwilą jej wykonania, ale tylko gdy czynność wykonana zostaje w czasie wyznaczonym lub rozsądnym.

Zawsze oferent w ofercie może zastrzec obowiązek o zawiadomieniu oferenta o rozpoczęciu oferty.

Możliwość komentowania Dopuszczalność odwołania oferty została wyłączona

Oferta może być odwołana, jeżeli odwołanie doszło do adresata zanim przyjął on skutecznie ofertę.

Wyjątek w KC; ogólna reguła – odwołanie oferty – z prawa anglosaskiego – po 2003 roku.

Art. 16² KW – niedopuszczalność. 2 wyjątki od odwołania oferty:

– gdy oferta wskazuje, że jest nieodwołalna – przez zamieszczenie w ofercie terminu jej przyjęcia albo przez stwierdzenie w ofercie, że ma ona charakter nieodwołalny

– gdy uwzględnimy adresata, który mógł na podstawie tej oferty uznać, że ma ona charakter nieodwołalny – musi to mieć charakter rozsądny (?) i gdy na podstawie tej oferty dokonał już prawnych czynności

Prawidłowe odwołanie oferty wyłącza oferenta z winy z tytułu culpa in contrahenta.

Jeżeli oferta w inny sposób wskazuje, że jest nieodwołalna, to trzeba pamiętać, że w art. 18 KW może ona być zaakceptowana w czasie, trzeba brać pod uwagę środki komunikacji i szybkość przekazywania informacji.

Art. 17 KW – oferta (również nieodwołalna) traci ważność, jeżeli jej odrzucenie dotarło do oferenta.

Możliwość komentowania Reguła dotarcia została wyłączona

Z trzech możliwych sytuacji, w których oferta mogłaby stać się skuteczna, trzeba brać pod uwagę:

– chwilę wysłania oferty

– chwilę zapoznania się z treścią oferty

– chwilę dojścia do adresata

Twórcy konwencji opowiedzieli się za regułą dojścia oferty. Ta reguła dotarcia znajdzie zastosowanie także do pozostałych oświadczeń woli, które są uregulowane w części drugiej konwencji. Oferta staje się więc skuteczna z chwilą dotarcia do adresata w taki sposób, że mógł się zapoznać z jej treścią.

Pojęcie dojścia oświadczenia woli zdeterminowane zostało przez treść art. 24 KW, który wymaga, aby oświadczenie zostało zakomunikowane adresatowi słownie lub dostarczone osobiście do miejsca siedziby lub na adres pocztowy za pomocą wszelkich środków. Jeżeli adresat nie ma siedziby i adresu pocztowego, to oświadczenie należy dostarczyć do miejsca stałego pobytu

Reguły mają charakter dyspozytywny, strony mogą więc uzgodnić inne zasady doręczeń.

Art. 15 ustęp 1 dotyczy zasadniczo tylko ofert skierowanych do określonych osób, ale znajdzie zastosowanie także do tzw. ofert publicznych, czyli katalogów, prospektów, które zostały przesłane na konkretne adresy odbiorców.

Chwila skuteczności takich ofert skierowanych do ogółu będzie, w pierwszym rzędzie, zależna od zamiaru oferenta. Oferent może tez w sposób wyraźny podać początkową datę skuteczności oferty, np. od 1 października 2011 roku.

Uważa się, że w braku jakichkolwiek wskazówek oferty publiczne są skuteczne z chwilą ich publikacji.

=>  Konwencja Wiedeńska w Dzienniku ustaw z 1997 roku nr 45, pozycja 286

Art. 15 KW – oferent może wycofać ofertę, jeżeli wycofanie dojdzie do adresata wcześniej niż oferta lub w tym samym czasie, co oferta.

Wycofanie oznacza odwołanie oświadczenia woli.

Możliwość komentowania Znaczenie ceny w ofercie została wyłączona

Konwencja nakazuje wyraźne lub dorozumiane oznaczenie (sprecyzowanie) ceny towaru albo zamieszczenie w ofercie postanowienia, które pozwala wyznaczyć ową cenę w późniejszym terminie.

W konwencji nie przewidziano żadnych wskazówek co do sposobu oznaczenia ceny. Można określić cenę w sposób wyraźny, podać w sposób globalny dla wszystkich, wyrazić cenę w formie jednostkowej, podać aktualną cenę katalogową, może być przyjęcie cen rynkowych w chwili złożenia oferty, zawarcia umowy lub dostawy towarów na danym określonym rynku lub w określonym miejscu (np. cena tony niklu notowana na giełdzie metali w Londynie).

Mogą strony odłożyć ustalenie ceny do późniejszego uzgodnienia, ale z przyjęciem zobiektywizowanych kryteriów jej późniejszego ustalenia. Cena musi być skonkretyzowana w chwili wykonania zobowiązania.

KW, podobnie jak większość systemów prawnych, nie daje sądom kompetencji do uzupełnienia luki cenowej, która wynika z braku określenia ceny (sądy nie mogą ustalać tej ceny, jeżeli strony tego nie zrobiły). Taka konstrukcja właściwa jest głównie dla państw Europy kontynentalnej (w krajach anglosaskich sądy mogą ustalać cenę).

Kwestia ustalenia ceny w ofercie była jedną z najbardziej kontrowersyjnych przy uzgadnianiu tekstu konwencji. Jest to spór pomiędzy tradycją państw Europy kontynentalnej i prawa państw anglosaskich.

Art. 55 KW stanowi, że jeżeli umowa jest zawarta, ale cena sprzedanych towarów nie jest w umowie w sposób jednoznaczny lub dorozumiany określona, lub też umowa nie zawiera postanowień pozwalających na ustalenie ceny, to uważa się, że strony, z braku postanowień wskazujących inaczej, w sposób milczący odwołują się do cen zwyczajowo przyjmowanych w chwili zawarcia umowy dla takich towarów sprzedawanych w podobnych okolicznościach w danej dziedzinie handlu.

Art. 55 KW pozostaje w sprzeczności z przepisem art. 14 KW. Cytowany art. 55 mieści się w trzeciej części KW dotyczącej obowiązków stron i, zgodnie z art. 92 KW, każde państwo, które jest stroną konwencji, może w chwili podpisania konwencji oświadczyć, że nie będzie związane częścią drugą konwencji, dotyczącą zawarcia umowy, tylko częścią trzecią konwencji. Art. 55 jest takim kompromisem pomiędzy państwami o tradycji anglosaskiej i państwami, które hołdują oznaczoności oferty także co do ceny.

Zgodnie z art. 15 KW, oferta staje się skuteczna z chwilą dotarcia do adresata. Skuteczność oferty należy rozumieć w ten sposób, że oferent zaczyna być związany warunkami podanymi w ofercie, a adresat oferty ma podstawę do ewentualnych dalszych czynności.

Związanie oferenta polega na tym, iż nie może on w terminie ważności oferty zmienić jej warunków bez zgody adresata (oblata). Gdyby oferent to uczynił, adresat oferty może domagać się zawarcia umowy na warunkach określonych w pierwotnej ofercie. W braku spełnienia takiego żądania przez oferenta, oblat w pełni korzysta z ochrony prawa i może dochodzić swojego roszczenia na drodze sądowej.

Do moment, w którym oferta stała się skuteczna, adresat nie ma prawa jej potwierdzić, nawet jeżeli wiedział o takiej ofercie. Do momentu skuteczności oferty oferent może wycofać ofertę, nawet jeżeli ma ona charakter nieodwołalny, ale dotyczy to tylko sytuacji, gdy odwołanie (wycofanie) dojdzie do adresata wcześniej, niż oferta, lub w tym samym czasie, co oferta.

Oferent, do czasu skutecznego złożenia oferty, ponosi ryzyko związane z dojściem oferty, ponieważ staje się ona skuteczna dopiero z momentem dotarcia do adresata.

Możliwość komentowania Oznaczenie towaru została wyłączona

Oznaczenie (identyfikacja) towaru powinna być dokonana najpóźniej w chwili wykonania umowy. Wystarczy więc, żeby oferta określała sposób oznaczenia towaru w przyszłości. Może ten sposób określenia polegać na przyznaniu uprawnienia w tym zakresie jednej lub obu stronom lub też osobie trzeciej, np. biegłemu, ekspertowi w danej dziedzinie.

Sposób oznaczenia towaru może nastąpić na wiele sposobów – najczęściej pojawi nam się oznaczenie gatunku, rozmiaru, kształtu, koloru, rodzaj materiału, dane techniczne, zgodność z normami.

Oznaczenie towaru może nastąpić tez w ofercie poprzez podanie standardu, normy, pozycji katalogowej, załączenie prospektu, modelu, wzorów, próbki. Często załącza się szczegółowe specyfikacje techniczne towaru, schematy, dane techniczne towaru. Takie dokładne oznaczenie gatunku ma niezwykle istotne znaczenie dla oceny prawidłowego wykonania zobowiązania wynikającego z takiej umowy sprzedaży.

Sposób określenia ilości towaru KW pozostawia stronom. Strony mają pełną swobodę wyboru sposobu oznaczenia ilości towaru. Kilka najczęściej spotykanych sposobów określenia ilości towaru:

– oferent podaje ogólną sumę pieniędzy, jaką przeznacza na zakup danego towaru według cen obowiązujących w miejscu i czasie dostawy, np. 100 000 $ na dzień 15 lipca 2011 na zakup pszenicy klasy X według cen giełdy londyńskiej

– strony mogą określić ilość towaru, odnosząc go do możliwości produkcyjnych czy też wydobywczych sprzedającego. Odnosi się to zwykle do towarów masowych, gdzie można na podstawie dotychczasowej praktyki z dużym prawdopodobieństwem przewidzieć wielkość produkcji. Są to tzw umowy output, które są zawierane głównie w interesie sprzedawców, bo gwarantują im w tym okresie zbyt towarów

– strony czasami postanawiają, że sprzedający zobowiązuje się sprzedać taką ilość towaru, jaka odpowiada potrzebom prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa. Umowy gwarantują kupującemu nabycie towarów

– zdarza się, że oferent wyraża chęć kupna każdej ilości danego towaru według cen obowiązujących w miejscu i czasie dostawy. W takiej sytuacji oblat (adresat oferty) musi zaznaczyć w oświadczeniu o przyjęciu oferty, jaką ilość towaru zobowiązuje się sprzedać kupującemu

Możliwość komentowania Stanowczość oferty została wyłączona

W praktyce ustalenie stanowczego zamiaru zawarcia umowy często będzie wymagać oceny całokształtu okoliczności, które towarzyszą zawieraniu umowy, zwłaszcza dotyczy to stopnia szczegółowości treści danej propozycji. Należy w tym miejscu odwołać się także do artykułu 8 ustęp 1 i 3 i artykułu 9 KW.

Za pomocą artykułu 8 ust. 1 i 2 można ocenić, jak zamiar oferenta był lub powinien był być zrozumiany przez adresata albo jak zamiar oferenta byłby zrozumiany przez osobę rozsądną tego samego rodzaju, co oblat, i znajdującą się w porównywalnych okolicznościach.

Art. 8 ustęp 3 i art. 9 upoważniają sąd do uwzględnienia zasad dotyczących zawierania umów ustalonych przez same strony lub obowiązujących powszechnie w obrocie międzynarodowym.

Używanie w praktyce określenia „oferta niewiążąca” – oferujemy bez zobowiązań, oferta ma charakter informacyjny, oferta bez obliga – bez wątpienia nie wskazują na stanowczość zamiaru zawarcia umowy i ewentualnie pisma zawierające tego typu sformułowania zostaną zakwalifikowane jako inne, które uruchamiają procedurę zawarcia umowy – zaproszenie do składania ofert czy rozpoczęcia negocjacji.