REPRREZENTACJA SPÓŁKI AKCYJNEJ:

Jeżeli zarząd jest jednoosobowy to jedyny członek zarządu samodzielnie reprezentuje spółkę.

Jeżeli zarząd jest wieloosobowy, to wtedy KSH przewiduje reprezentację łączną – spółkę reprezentuje dwóch członków zarządu lub jeden członek i prokurent (przy składaniu oświadczeń woli).

Statut spółki może przewidywać inne zasady – np. że zarząd jest wieloosobowy ale każdy członek zarządu reprezentuje spółkę samodzielnie, lub że prezes i wiceprezesi mogą reprezentować spółkę samodzielnie a reszta musi łącznie.

Ochrona osób trzecich wchodzących w stosunek ze spółką – wszystkie dane dotyczące reprezentacji są ujawnione w rejestrze sądowym, dane te są dostępne bezpłatnie na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości (każdy tą informację może sprawdzić, dane są aktualizowane zgodnie z rozporządzeniem KRS w terminie tygodniowym).

Zakres reprezentacji:

– nie może być ograniczony wobec osób trzecich

– wszystkie czynności sądowe i pozasądowe spółki

Prowadzenie spraw spółki akcyjnej:

– przepisy KSH (art. 371) przewidują co do zasady działanie zarządu spółki akcyjnej jako organu kolegialnego – podstawą do podejmowania decyzji jest uchwała

– art. 371 paragraf 1 – członkowie zarządu są obowiązani i uprawnieni do wspólnego prowadzenia spraw spółki (statut może przewidywać w tej materii inaczej)

Najczęściej w statutach spotykamy rozwiązanie odbiegające od tego kodeksowego – zwykle w ramach zarządu są poszczególni członkowie zarządu zajmujący się określonymi pionami w zakresie spółki (np. prezes do spraw marketingu, prezes do spraw prawniczych, itd.). Wewnętrzna struktura zarządu wynika w większości ze statutu spółki. Najczęściej spotykamy tzw. regulaminy działania zarządu, określające kompetencje poszcz. członków zarządu. Regulaminy te są przepisami wewnętrznymi spółki.

Prowadzenie spraw w żaden sposób nie wpływa na reprezentację spółki.

KSH jest lakoniczny jeśli chodzi o podejmowanie decyzji w ramach zarządu. W ramach zarządu są podejmowane uchwały, wymagana bezwzględna większość głosów.

Statut spółki często zawiera sformułowania “prezes”, “wiceprezes”. Statut spółki może przewidywać, że w zarządzie jest prezes, zwykle jego rola ogranicza się do kierowania pracami zarządu. Statut może mu przyznawać prawo do głosu decydującego w przypadku, gdy jest równa ilość głosów w zarządzie.

Jeżeli chodzi o podejmowanie decyzji w ramach zarządu, to statut może przewidywać zajmowanie się poszczególnymi sprawami przez poszczególnych członków zarządu. Pewne sprawy wymagają jednak posiedzeń zarządu (np. gdy trzeba podjąć uchwałę).

Art. 371 paragraf 6 KSH – Jeżeli statut nie przyznaje prawa do uchwalenia lub zatwierdzenia regulaminu radzie nadzorczej, to wtedy zarząd sam może uchwalić taki regulamin.

Uchwały zarządu są protokołowane. Te protokoły powinny zawierać:

– porządek obrad

– listę obecnych na posiedzeniu członków zarządu

– liczbę głosów oddanych za poszczególnymi uchwałami

Sprzeczność interesów członka zarządu z interesami spółki:

– jeżeli jest podejmowana decyzja pozostająca w sprzeczności z interesem członka zarządu lub współmałżonka, krewnych i powinowatych 2 stopnia lub osób, z którymi jest on powiązany osobiście, to taki członek powinien powstrzymać się od oddania głosu w takiej decyzji, powinno to zostać zaprotokołowane

Rada Nadzorcza w spółkach akcyjnych:

– jest to organ obligatoryjny – zawsze musi być

– prawo powoływania i odwoływania członków RN przysługuje walnemu zgromadzeniu akcjonariuszy

– statut spółki może przewidywać powoływanie członków RN w inny sposób

– przepisy szczególne mogą przewidywać prawo do wyznaczania członka RN przez właściwy organ państwowy

Nie ma możliwości powołania komisji rewizyjnej.

Rada Nadzorcza musi się składać co najmniej z 3 członków, a w spółkach publicznych – z 5. Statut może przewidywać szerszą Radę Nadzorczą.

Kto może być członkiem Rady Nadzorczej:

– osoby fizyczne o pełnej zdolności do czynności prawnych, nieskazane za przestępstwa z art. 18 KSH

– KSH w żadnym miejscu nie wskazuje, by te osoby miały uprawnienia do wykonywania jakichkolwiek funkcji – obowiązek posiadania stosownych kwalifikacji może wynikać jednak z przepisów szczególnych, np. Ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych lub w spółkach z udziałem samorządu terytorialnego (trzeba mieć stosowne uprawnienia – konieczny jest specjalny egzamin)

Kto nie może być członkiem Rady Nadzorczej:

– członkowie zarządu

– likwidator spółki

– prokurent

– kierownik oddziału lub zakładu

– główny księgowy

– adwokat, radca prawny

– pracownik spółki podlegający bezpośrednio członkom zarządu

– członek zarządu spółki zależnej

Powoływanie członków Rady Nadzorczej – jest szczególna regulacja – art. 385 przewiduje prawo do powoływania członków Rady Nadzorczej grupami. Może on nastąpić na wniosek akcjonariuszy, którzy reprezentują co najmniej 1/5 kapitału zakładowego. Wniosek taki jest zgłaszany do zarządu spółki i potem na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy wybiera się członków Rady Nadzorczej. Musi się zebrać taka grupa akcjonariuszy, która daje prawo do wybrania jednego członka Rady Nadzorczej.

Wybór takiego grupami nie dotyczy członka powoływanego przez jakiś podmiot wskazany w odrębnej ustawie.

np. na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy jest 2000 głosów, 1/5 z tego = 400 ß tyle osób (grupa) wybiera jednego członka Rady Nadzorczej. Pozostali wybierają czterech pozostałych członków Rady Nadzorczej.

Mandaty w Radzie Nadzorczej, które nie są obsadzone przez odpowiednią grupę akcjonariuszy, obsadza się w głosowaniu, w którym uczestniczą wszyscy pozostali akcjonariusze.

Z chwilą dokonania jednego członka Rady Nadzorczej przez grupę przedterminowo wygasają mandaty wszystkich dotychczasowych członków Rady Nadzorczej, z wyjątkiem tych osób, które są powoływane do RN przez podmiot wskazany w odrębnej ustawie.

Kadencja Rady Nadzorczej nie może być dłuższa niż pięć lat. To, jaka jest kadencja w spółce, decyduje statut spółki.

Wcześniejsze zakończenie kadencji – może wystąpić:

– odwołanie członka zarządu

– przedterminowe wygaśnięcie mandatu z powodu wybrania grupami

– rezygnacja  członka Rady Nadzorczej

– śmierć członka Rady Nadzorczej

– przestępstwo z art. 18

– przyczyna wskazana w przepisach szczególnych

Kompetencje Rady Nadzorczej:

– sprawuje stały nadzór nad działalnością spółki we wszystkich jej dziedzinach

– przygotowuje i opiniuje dokumenty przygotowywane na walne zgromadzenie akcjonariuszy – przede wszystkim bilans spółki, wnioski zarządu co do podziału zysku i pokrycia strat, co roku przewodniczący walnego zgromadzenia przedstawia na zgromadzeniu ocenę Rady Nadzorczej

– ma prawo do zawieszenia członków zarządu w pełnieniu funkcji z ważnych powodów

– może delegować do pełnienia funkcji w zarządzie spółki członka / członków Rady Nadzorczej (można delegować nie dłużej niż na 3 miesiące)

Statut spółki może rozszerzać uprawnienia Rady Nadzorczej, w szczególności może przewidywać, że zarząd będzie zobowiązany do pytania się o zgodę RN przed dokonaniem pewnych czynności. W takiej sytuacji, jeżeli RN nie wyraża zgody, to wtedy zarząd może odwołać się od tej decyzji do walnego zgromadzenia i wówczas to zgromadzenie podejmuje decyzję.

– reprezentuje spółkę w umowach i sporach z członkami zarządu.

– może zwoływać nadzwyczajne walne zgromadzenie akcjonariuszy, gdy tylko uzna to za stosowne – nie musi przedtem wnosić wniosku do zarządu

Sposób działania Rady Nadzorczej:

– jest to organ o charakterze kolegialny – podejmuje uchwały

– może delegować swoich członków do samodzielnego pełnienia określonych czynności nadzorczych

– jeżeli członkowie Rady Nadzorczej zostali wybrani grupami, to wtedy każda grupa ma prawo delegować jednego spośród wybranych przez siebie członków RN do stałego, indywidualnego wykonywania czynności nadzorczych. Tacy członkowie mają prawo uczestniczenia w posiedzeniach zarządu, wtedy zarząd musi ich zawiadamiać o każdym swoim posiedzeniu.

Członkowie tacy Rady Nadzorczej otrzymują też z tego tytułu osobne wynagrodzenie.

Posiedzenia Rady Nadzorczej zwołuje przewodniczący Rady Nadzorczej, który kieruje jej pracami. Statut może precyzyjnie określać terminy lub zasady zwoływania posiedzeń Rady Nadzorczej. Art. 389 par 9 KSH – Rada Nadzorcza powinna być zwoływana w miarę potrzeby, ale nie rzadziej, niż 3 razy w roku obrotowym.

KSH przewiduje, że żeby Rada Nadzorcza mogła podejmować uchwały, to musi być obecna co najmniej połowa jej składu. Nieprzychodzenie na posiedzenia może skutkować odpowiedzialnością odszkodowawczą członka Rady Nadzorczej. Niepojawianie się na posiedzeniach bez usprawiedliwienia jest nieprawidłowym i nienależytym pełnieniem funkcji i z tego tytułu może wynikać odpowiedzialność odszkodowawcza członka Rady Nadzorczej wobec spółki.

Podejmowanie uchwał:

– potrzebna co najmniej połowa składu Rady Nadzorczej

– zapadają bezwzględną większością głosów

– są protokołowane na takich samych zasadach, jak posiedzenia zarządu spółki

3 sposoby głosowania nad projektami uchwał Rady Nadzorczej:

1) statut może dopuszczać oddanie głosu przez innego członka rady (gdy któryś z członków jest nieobecny, inny członek może głosować za niego). Oddanie głosu na piśmie nie może dotyczyć takich spraw, które zostały wpisane do porządku obrad.

2) pisemne podjęcie uchwały – statut musi je przewidywać. Jest przygotowany projekt uchwały i wysyłany członkom, a ci wysyłają swój głos np. faxem.

3) podjęcie uchwał za pomocą środków bezpośredniego porozumiewania się (np. przez wideokonferencję)

W przypadku 1 i 3 projekty uchwał muszą być wcześniej przekazane do członków Rady Nadzorczej.

Wynagrodzenie członków Rady Nadzorczej:

O ile członkowie zarządu zwykle mają ten stosunek podstawowy (umowa o pracę), o tyle członków RN nigdy ze spółką nie łączy stosunek podstawowy. Członkowie RN mają tylko stosunek organizacyjny.

Art. 392 – statut spółki może przyznać członkom Rady Nadzorczej wynagrodzenie za pełnienie funkcji. Jeżeli statut tego nie określa, to wtedy walne zgromadzenie akcjonariuszy określa regulamin wynagrodzeń członków Rady Nadzorczej.

Jeżeli ani statut ani uchwała walnego zgromadzenia nie przewiduje wynagrodzenia, to wtedy członek RN pełni taką funkcję nieodpłatnie.

Od wynagrodzenia trzeba odróżnić zwrot kosztów (np. zwrot kosztów dojazdu, pobytu w hotelach itd. -> koszty związane z wykonywaniem funkcji członka Rady nadzorczej) – zwrot taki przysługuje każdemu członkowi RN.

Mogą się pojawić tantiemy dla członków RN – prawo do udziału w zyskach. Takie tantiemy może uchwalić tylko walne zgromadzenie akcjonariuszy.

Prawa i obowiązki akcjonariuszy

Stosunek uczestnictwa w spółce wiąże się z objęciem lub nabyciem spółki.

Status wspólnika (statut akcjonariusza) nie jest uzależniony od własności dokumentu akcyjnego. Brak takiego dokumentu nie powoduje, że taka osoba nie jest akcjonariuszem.

Art. 343 par. 1 KSH – za akcjonariusza uważa się tylko osobę wpisaną do księgi lub posiadacza akcji na okaziciela.

Akcjonariuszem dana osoba staje się jednak niezależnie od wpisu w księdze akcyjnej.

Powyższy artykuł nie ma zastosowania do pierwszych akcjonariuszy, których prawa do spółki nie zależą od wpisu do księgi akcyjnej czy posiadania akcji na okaziciela.

Obowiązuje zasada równego traktowania akcjonariuszy – Art. 20 KSH.

Utrata statusu akcjonariusza może być następstwem:

– następstwem zbycia wszystkich akcji

– następstwem umorzenia akcji

– rozwiązania spółki

– przekształcenia jej w spółkę handlową (o ile akcjonariusz nie bierze w tym udziału)

Możliwością pozbycia się akcjonariusza jest też unieważnienie akcji, jeśli akcjonariusz nie uiści wpłaty za akcję w podanym terminie.

Przymusowe pozbawienie statutu akcjonariusza może nastąpić w drodze przymusowego umorzenia akcji, przy czym warunki i tryb takiego umorzenia musi przewidywać statut spółki.

Umorzenie automatyczne – statut przewiduje, że w przypadku zajścia jakiegoś wydarzenia akcja jest umarzana automatycznie, w takim przypadku akcjonariuszowi przysługuje wynagrodzenie nie mniejsze niż tzw. wartość bilansowa akcji.

Pozbawienie akcjonariusza prawa uczestnictwa w spółce może być przeprowadzone w drodze uchwały walnego zgromadzenia o przymusowym wykupie akcji.

Prawa udziałowe akcjonariuszy

Prawa:

– majątkowe

– korporacyjne

Prawa majątkowe – te, które bezpośrednio zmierzają do zaspokojenia interesu majątkowego akcjonariusza -> np. prawo do zysku

Prawa korporacyjne (organizacyjne) – akcjonariusz pośrednio zabezpiecza swoje interesy majątkowe -> np. prawo do głosu

Inny podział:

– prawa związane z akcją

– prawa przyznane osobiście akcjonariuszowi (związane z konkretną osobą)

Prawa związane z akcją – idą za akcją, np.. w przypadku zbycia akcji prawo głosu przechodzi na nabywcę.

Prawa przyznane osobiście akcjonariuszowi – np. prawo do wyższej dywidendy, możliwość wyznaczania 1 osoby do zarządu, możliwość domagania się walnego zgromadzenia akcjonariuszy. Jeśli taka osoba przestanie być akcjonariuszem, to takie prawa przyznane jej osobiście wygasają.

Inny podział:

– prawa wykonywane indywidualnie

– realizowane tylko przez wszystkich akcjonariuszy

Inny podział:

– prawa o charakterze powszechnym

– prawa zapewniające korzyści tylko niektórym wspólnikom

Prawa mniejszości – przyznawane np. 1/20 akcjonariuszy (ta mniejszość może się czegoś tam domagać)

Akcjonariuszowi NIE przysługuje prawo do indywidualnej kontroli, do wyłączenia wspólnika, (dopisać)

Przysługuje:

– prawo do przeprowadzenia wyborów do rady nadzorczej grupami

– do powoływania dodatkowych likwidatorów

– do informacji (nie kontroli!)

– prawo do żądania odkupienia akcji akcjonariuszom mniejszościowym

Prawa majątkowe w spółce akcyjnej:

– prawo do udziału w zysku (wynika z przystąpienia do spółki)

– prawo do zysku za konkretny rok obrotowy (związane ze spełnieniem określonych warunków)

Roszczenie do dywidendy powstaje tylko wtedy, gdy spółka wypracuje zysk, kiedy walne zgromadzenie akcjonariuszy podejmie uchwałę o przeznaczeniu części lub całego zysku do wypłaty dywidendy.

Prawo ogólne do zysku jest związane z udziałem w spółce i niedopuszczalne jest zbycie prawa do udziału w zysku. Możliwe jest jednak zbywanie wierzytelności przyszłych (można zbyć roszczenie o udział w zysku).

Akcjonariusz ma prawo do udziału w zysku wykazanym w sprawozdaniu finansowym, które zostało zbadane przez biegłego rewidenta, i który został przeznaczony na wypłaty. O tym, jaką część zysku i co zrobić z zyskiem za dany rok obrotowy, decyduje zwyczajne zgromadzenie akcjonariuszy. Statut może upoważnić zarząd do wypłaty akcjonariuszom zaliczki na poczet dywidendy.

Warunki, jakie muszą być spełnione do tego, by zarząd mógł podjąć taką decyzję:

– upoważnienie w statucie

– spółka musi mieć środki wystarczające na taką wypłatę

– poprzedni rok obrotowy w zatwierdzonym sprawozdaniu finansowym wykazuje zyski

Nie powstaje tutaj jednak roszczenie o wypłatę – to zarząd decyduje o wypłaceniu zysku (akcjonariusz nie może się tego domagać).

Uprawnionymi do dywidendy za dany rok obrotowy są akcjonariusze, którym przysługiwały akcje w dniu powzięcia uchwały o podziale zysków, przy czym statut może upoważnić walne zgromadzenie akcjonariuszy do podjęcia decyzji o wyznaczeniu innego dnia dywidendy. Ten dzień, na który ustalamy listę uprawnionych do dywidendy, jest nazywany dniem dywidendy. Dzień dywidendy nie może przypadać później niż 2 miesiące od dnia podjęcia uchwały o podziale zysków.

Podział zysku

Podział jest uzależniony od:

– liczby akcji, jaką dysponuje konkretny akcjonariusz. Jeśli akcje nie są całkowicie pokryte, to zysk rozdziela się w stosunku do dokonanych wpłat na akcje. Statut spółki może jednak przewidywać inaczej.

– akcje uprzywilejowane, jak również osobisty przywilej (prawo do wyższej dywidendy), są ograniczone – nie można dać o ½ więcej niż przypada na akcję zwykłą

W celu ułatwienia realizacji prawa do dywidendy spółka może wydawać akcjonariuszom tzw. kupony dywidendowe (papiery wartościowe na okaziciela, które inkorporują prawa do dywidendy za określone lata obrotowe). Wypłata dywidendy jest uzależniona od przedstawienia przez akcjonariusza takiego kuponu. Kupony te mogą być przedmiotem samodzielnego obrotu.

Termin wypłaty dywidendy

Dywidendę wypłaca się w dniu określonym w uchwale walnego zgromadzenia akcjonariuszy. Jeżeli takiego terminu uchwała nie określa, to wówczas dzień określa rada nadzorcza.

Wypłata w gotówce – czasami w innej formie.

Prawo poboru – prawo pierwszeństwa objęcia akcji w podwyższonym kapitale zakładowym w stosunku do posiadanych akcji.

Art. 433 par 1 KSH.

Realizacja tego prawa pozwala akcjonariuszowi zachować pozycję w przypadku podwyższenia kapitału zakładowego.

Przepisy KSH pozwalają na pozbawienie akcjonariusza prawa poboru w akcji w całości lub w części, w drodze uchwały walnego zgromadzenia. Pozbawienie prawa poboru może dotyczyć tylko konkretnej emisji akcji (nie można akcjonariuszowi tego prawa całkowicie wyłączyć). Uchwała, która pozbawia akcjonariusza prawa poboru, wymaga jednak kwalifikowanej większości, musi bowiem być podjęta większością 4/5 głosów. Ponadto, pozbawienie może nastąpić tylko wtedy, gdy taka uchwała została wyraźnie przewidziana w porządku obrad walnego zgromadzenia. Zarząd spółki jest zobowiązany do uzasadnienia pozbawienia akcjonariusza prawa poboru oraz wskazania proponowanej ceny emisyjnej lub sposobu jej ustalenia.

Warunki pozbawienia prawa poboru nie mają zastosowania, gdy uchwała o podwyższeniu kapitału zakładowego przewiduje objęcie nowych akcji w całości przez instytucję finansową z obowiązkiem oferowania ich następnie akcjonariuszom.

Krąg akcjonariuszy, którym przysługuje prawo poboru jest ustalany według dnia prawa poboru, który jest wskazany w uchwale o podwyższeniu kapitału zakładowego.

W porządku obrad walnego zgromadzenia powinno się wskazać proponowany dzień prawa poboru.

Dzień prawa poboru nie może być ustalony później, niż 3 miesiące od dnia podjęcia uchwały o podwyższeniu kapitału zakładowego.

Akcjonariusz może zbyć skonkretyzowane prawo poboru, które powstaje w następstwie uchwalonego podwyższenia kapitału zakładowego.

Od prawa poboru należy odróżnić prawo do akcji gratisowych, które przysługują akcjonariuszowi w przypadku podwyższenia kapitału zakładowego ze środków własnych spółki (tzw. papierowe podwyższenie).

Prawo do kwoty likwidacyjnej (prawo do udziału w sumie polikwidacyjnej) – prawo majątkowe, które przysługuje każdemu akcjonariuszowi do udziału w majątku, który pozostaje po likwidacji spółki. Ta kwota likwidacyjna jest wyrażoną w pieniadzu częścią wartości majątku spółki, który pozostaje po zakończeniu postepowania likwidacyjnego. Kwota ustalana jest w oparciu o tzw sprawozdanie likwidacyjne. Prawo do kwoty likwidacyjnej przybiera postać wierzytelności wobec spółki w przypadku 2 przesłanek:

– upływu 1 roku od dnia od ostatniego ogłoszenia o likwidacji spółki

– zaspokojenia (zabezpieczenia) wierzycieli

Majątek spółki, który pozostał po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli, dzieli się pomiędzy akcjonariuszy w stosunku do dokonanych przez każdego z nich wpłat na kapitał zakładowy (czyli wpłat na pokrycie akcji).

Jeśli istnieją akcje uprzywilejowane, to są one spłacane w pierwszej kolejności.

Prawo do ekwiwalentu za akcje – przysługuje akcjonariuszowi w przypadku umorzenia akcji. Umorzenie, co do zasady, powoduje powstanie prawa do ekwiwalentu, ale w ramach wyjątku przy umorzeniu dobrowolnym może się ono odbyć bez takiego ekwiwalentu.

Dobrowolne umorzenie następuje za zgodą akcjonariusza.

W przypadku umorzenia przymusowego (automatycznego) akcjonariuszowi przysługuje ekwiwalent – wynagrodzenie nie niższe niż wartość finansowa akcji.

Ekwiwalent związany z wyciśnięciem akcjonariusza – Art. 418 KSH – wypłacany gdy pozbywamy się akcjonariuszy mających poniże 5% akcji.

Pozbycie się akcjonariusza w przypadku przekształcenia spółki – jeżeli akcjonariusz nie uczestniczy w przekształceniu, to jego akcje wygasają z dniem przekształcenia, a on sam nabywa roszczenie o zapłaty przez spółkę kwoty równej wartości bilansowej akcji.

Prawa korporacyjne

Prawo do udziału w zgromadzeniu – prawo do udziału w walnym zgromadzeniu akcjonariuszy przysługuje każdemu akcjonariuszowi. Akcjonariusz absolutnie nie może zostać pozbawiony tego prawa.

Art. 406 KSH i następne określają jednak krąg akcjonariuszy oraz innych osób, które są uprawnione do realizacji tego prawa. Regulacja jest różna w zależności od tego, czy mamy do czynienia ze spółką prywatną czy publiczną.

W 2009 roku nastąpiły zmiany w KSH w zakresie przepisów o walnym zgromadzeniu akcjonariuszy!

Akcje w spółkach prywatnych – uprawnieni z akcji imiennych i świadectw tymczasowych, a także zastawnicy oraz  użytkownicy, którym przysługuje prawo głosu, mogą uczestniczyć w walnym zgromadzeniu spółki prywatnej, jeżeli zostali wpisani do księgi akcyjnej co najmniej na tydzień przed terminem walnego zgromadzenia.

Uprawnieni z akcji na okaziciela będą mogli uczestniczyć w walnym zgromadzeniu akcjonariuszy, jeżeli dokumenty akcji na okaziciela zostaną złożone w spółce co najmniej na tydzień przed terminem zgromadzenia i nie zostaną odebrane ze spółki przed jego ukończeniem.

Zamiast akcji na okaziciela może zostać złożone zaświadczenie wydane na dowód tego, że akcje zostały złożone u notariusza, w banku, w firmie inwestycyjnej, które zostało wskazane w ogłoszeniu o zwołaniu danego zgromadzenia. W zaświadczeniu wskazuje się numery dokumentów akcji i stwierdza się, że dokumenty akcji nie będą wydane przed zakończeniem walnego zgromadzenia.

Prawo do uczestnictwa w WZA w spółkach publicznych – tylko osoby, które są akcjonariuszami w dniu rejestracji uczestnictwa w walnym zgromadzeniu (na 16 dni przed datą walnego zgromadzenia), dla uprawnionych  z akcji imiennych jak i świadectw tymczasowych.

Uprawnieni z akcji imiennych jak i imiennych świadectw tymczasowych mają prawo uczestniczenia w walnym zgromadzeniu akcjonariuszy, jeśli są wpisani do księgi akcyjnej w dniu rejestracji uczestników.

Jeśli występują w spółce publicznej akcje na okaziciela, to prawo do uczestniczenia w walnym zgromadzeniu akcjonariuszy właściciele takich akcji mają prawo, jeśli zostaną one złożone nie później niż  w dniu rejestracji i odebrane mogą być po zakończeniu walnego zgromadzenia.

Zamiast składania akcji w spółce można przedstawić zaświadczenie o złożeniu akcji np. w banku, u notariusza, itd..

W przypadku akcji zdematerializowanych uprawnieni mogą, nie wcześniej niż po ogłoszeniu o zwołaniu walnego zgromadzenia akcjonariuszy i nie później niż w pierwszym dniu powszednim następującym po dniu rejestracji, zgłosić podmiotowi, który prowadzi rachunek papierów wartościowych, żądanie wystawienia imiennego zaświadczenia o prawie uczestnictwa w walnym zgromadzeniu.

Akcjonariusz może uczestniczyć w walnym zgromadzeniu akcjonariuszy osobiście lub przez pełnomocnika. Pełnomocnictwo powinno zostać udzielone w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Pełnomocnikiem co do zasady nie może być:

– członek zarządu spółki

– pracownik spółki

Zasada powyższa nie obowiązuje w spółkach publicznych.

W przypadku spółki publicznej pełnomocnictwo może być udzielone na piśmie lub w formie elektronicznej.

Postanowienia statutu mogą dopuszczać udział w walnym zgromadzeniu akcjonariuszy przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej. Co do zasady, może to obejmować:

– transmisję obrad walnego zgromadzenia w czasie rzeczywistym

– dwustronną komunikację w czasie rzeczywistym, w ramach której akcjonariusze mogą się wypowiadać w toku obrad walnego zgromadzenia, mimo iż przebywają w innym miejscu niż odbywa się zgromadzenie, i mogą wykonywać prawo głosu osobiście lub przez pełnomocnika przed lub w toku walnego zgromadzenia akcjonariuszy (Art.. 406 ze znaczkiem 5).

Prawo głosu przysługuje każdemu akcjonariuszowi. Co do zasady jedna akcja daje prawo do jednego głosu.

Spółka może emitować akcje uprzywilejowane co do głosu, zawsze są to akcje imienne, maksymalnie 2 głosy na 1 akcję uprzywilejowaną. Uprzywilejowania powstałe na mocy KH oraz uprzywilejowania szczególne pozostają w mocy.

Zgodnie z artykułem 411 ze znaczkiem 3 KSH akcjonariusz może głosować odmiennie w każdej z posiadanych akcji.

Statut może przyznać więcej głosów lub uprzywilejowania osobiste, ale może również ograniczyć prawo głosu akcjonariusza, który ma ponad 1/10 głosów w spółce. W tym przypadku bierze się pod uwagę liczbę głosów przypadających na danego akcjonariusza także w wyniku uprzywilejowania akcji albo przyznania mu osobiście przywileju głosowego.

Żeby określić, czy akcjonariusz przekracza poziom głosów, który powoduje ograniczenie, do liczby głosów, którymi sam akcjonariusz dysponuje bezpośrednio, dolicza się także głosy, które mogą mu przysługiwać lub przysługują, ponieważ jest zastawnikiem akcji (ktoś mu dał akcje w zastaw) lub użytkownikowi.

Te zasady obliczania mogą też dotyczyć innych osób dysponującym prawem głosów jako zastawników użytkownikowi. Ograniczenie to może dotyczyć wyłącznie tego prawa głosu, który przekracza limit określony w statucie. Statut może także przewidywać kumulację głosów należących do akcjonariuszy, pomiędzy którymi istnieje stosunek dominacji lub zależności. W takim przypadku do głosów z akcji spółki dominującej dolicza się głosy z akcji spółki lub spółdzielni zależnej.

Zasadą kodeksową jest, że prawo głosu przysługuje od dnia pełnego pokrycia kosztów akcji.

Prawo głosu podlega pewnemu ograniczeniu, ponieważ akcjonariusz nie może głosować (osobiście lub przez pełnomocnika) przy podjęciu uchwał dotyczących jego odpowiedzialności wobec spółki z jakiegokolwiek tytułu (nie może również sam sobie udzielać absolutorium) a także w kwestii sporu  między nim a spółką. To ograniczenie nie znajduje zastosowania w spółkach publicznych.

Prawo do informacji

Przepisy KSH przy spółkach akcyjnych nie przewidują takiego prawa indywidualnej kontroli. Akcjonariusze mają jednak prawo do uzyskania informacji dotyczących spółki. Z takim żądaniem informacji może wystąpić każdy akcjonariusz, niezależnie od tego ile ma akcji. Prawo do informacji jest realizowane przede wszystkim w ramach walnego zgromadzenia akcjonariuszy. Zarząd zobowiązany jest wówczas do udzielenia akcjonariuszowi na jego żądanie informacji dotyczących spółki, które są potrzebne dla oceny sprawy, która jest objęta porządkiem obrad. Z żądaniem udzielenia tych informacji może wystąpić wyłącznie akcjonariusz uprawniony do udziału w walnym zgromadzeniu akcjonariuszy i który bierze w nim udział. Również posiadacze akcji niemych mogą domagać się udzielenia informacji.

Do udzielenia informacji zobowiązany jest zarząd, który co do zasady powinien takich informacji udzielić ustnie w trakcie walnego zgromadzenia. Z ważnych powodów zarząd może udzielić informacji na piśmie, nie później niż w terminie 2 tygodni od dnia zgłoszenia żądania podczas walnego zgromadzenia akcjonariuszy. Odpowiedź uznaje się także za udzieloną, jeżeli informacje są dostępne na stronie internetowej spółki w miejscu wydzielonym na zadawanie pytań.

Na odmówić udzielenia odpowiedzi, jeżeli mogłoby to wyrządzić spółce szkodę, mogłoby wyrządzić szkodę spółce powiązanej ze spółkę albo spółce lub spółdzielni zależnej, np. jeżeli informacja dotyczy wiadomości o charakterze technicznym, organizacyjnym i inne informacje objęte co do zasady poufnością.

Akcjonariusz może również żądać udzielenia informacji poza walnym zgromadzeniem akcjonariuszy. Zarząd nie ma jednak w tym wypadku obowiązku udzielania takiej informacji. Jeżeli jednak udzieliłby takiej informacji, to wtedy, zgodnie z zasadą równości akcjonariuszy, ta informacja powinna być przekazana także innym akcjonariuszom i stąd taka informacja powinna być zamieszczona na piśmie w materiałach przedkładanych najbliższemu walnemu zgromadzeniu.

Jeżeli zarząd odmówił ujawnienia informacji na żądanie złożone w toku walnego zgromadzenia, akcjonariusz może złożyć do sądu rejestrowego wniosek o zobowiązanie zarządu do udzielenia takiej informacji. Warunkiem jest jednak zgłoszenie stosownego sprzeciwu w toku walnego zgromadzenia. Sprzeciw ten powinien zostać zgłoszony do protokołu.

Jeżeli zarząd w odpowiedzi na żądanie zgłoszenia w toku zgromadzenia zobowiązał się do udzielenia odpowiedzi w terminie dwóch tygodni od dnia zakończenia walnego zgromadzenia,, to prawo wystąpienia z wnioskiem do sądu rejestrowego nie zależy od zgłoszenia tego sprzeciwu. Każdy akcjonariusz może wystąpić do sądu rejestrowego z wnioskiem o zobowiązanie spółki do ogłoszenia informacji, która została przekazana innemu akcjonariuszowi poza walnym zgromadzeniem.

Prawo do wykupienia akcji akcjonariuszy mniejszościowych

Inaczej prawo do wyciśnięcia akcjonariusza (squeeze out). Art. 418 KSH – regulacja ta umożliwia akcjonariuszom dominującym (nie więcej niż pięciu akcjonariuszy), którzy w sumie mają mieć 95% reprezentacji kapitałowej i każdy z nich jest uprawniony do nie mniej niż 5% kapitału zakładowego. Ci dominujący akcjonariusze mogą skorzystać z uprawnienia do pozbycia się akcjonariuszy mniejszościowych, którzy reprezentują nie więcej niż 5% kapitału zakładowego.

To pozbycie się następuje w drodze przymusowego wykupu akcji, które przysługują akcjonariuszom mniejszościowym. Żeby skorzystać z tego uprawnienia, najpierw musi zostać podjęta uchwała o przymusowym wykupie. Uchwała ta zapada w drodze jawnego i imiennego głosowania. Taka uchwała ma zapaść większością 95% głosów, chyba że statut przewiduje jeszcze surowsze warunki. Przy głosowaniu tej uchwały każda akcja daje uprawnionemu jeden głos bez względu na przywileje lub ograniczenia.

Akcjonariusze mniejszościowi, których akcje podlegają wykupowi, powinni w terminie miesiąca od dnia ogłoszenia uchwały zgłosić w spółce dokumenty akcji lub dowody ich złożenia u notariusza lub innej instytucji finansowej do rozporządzania przez spółkę. Jeżeli akcjonariusz nie złożył dokumentu akcji w terminie, zarząd może unieważnić ten dokument akcyjny i wyemitować nowy dokument, pod tymi samymi numerami.

Akcjonariuszom mniejszościowym nieobjętym uchwałą przysługuje prawo do żądania wykupienia ich akcji. Akcjonariusze żądający wykupu, jeżeli byli obecni na walnym zgromadzeniu, które podejmowało uchwałę o wyciśnięciu, powinni w terminie dwóch tygodni od dnia walnego zgromadzenia złożyć w spółce dokumenty akcji lub dowody złożenia do rozporządzenia spółki. Natomiast jeśli ich nie było, wówczas obowiązuje termin miesięczny od dnia ogłoszenia wykupu.

Wykupu dokonuje się po cenie notowania na rynku regulowanym według kursu przeciętnego z ostatnich trzech miesięcy przed powzięciem uchwały, a jeżeli akcje nie są notowane na rynku regulowanym, to po cenie ustalonej przez biegłego, którego wybiera walne zgromadzenie akcjonariuszy. Ta procedura wyciśnięcia nie znajduje zastosowania do spółek publicznych.

Przede wszystkim przepisy Ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzenia instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych zawierają konstrukcję podobną do wyciśnięcia akcjonariuszy mniejszościowych, ale z mniejszym progiem (90%).

Obowiązki akcjonariuszy w spółce

Akcjonariusz ma obowiązek wnieść pokrycie akcji. O tym, czy akcje mają być pokryte przed czy po rejestracji spółki, decyduje statut. KSH przy spółkach akcyjnych zakłada, że nie cały kapitał ma być wniesiony przed rejestracją (Art. 309 KSH). Przy akcjach aportowych aporty mają być wniesione w terminie do roku od momentu rejestracji spółki. Akcje aportowe są zawsze akcjami imiennymi, nie są wydawane akcjonariuszowi, ale zatrzymywane w spółce do momentu zatwierdzenia sprawozdania za rok obrotowy za rok, w którym wniesiono dany aport).

Sytuacja, w której spółka została zarejestrowana, ale kapitał zakładowy nie został w pełni pokryty:

– terminy wpłat po rejestracji może przewidywać statut

– jeżeli statut nie przewiduje takich terminów, to terminy i wysokość kolejnych wpłat na akcje określa uchwała walnego zgromadzenia, ale walne zgromadzenie może też podjąć uchwałę upoważniającą zarząd do wyznaczenia takiego terminu.

Jeżeli taki termin zostaje ustalony, to zarząd ma obowiązek dwukrotnie ogłosić wezwanie do dokonania wpłat. To wezwanie może być zastąpione listami poleconymi.

Niedokonanie przez akcjonariusza wpłat w oznaczonych terminach powoduje po jego stronie powstania obowiązku:

– zapłaty odsetek

– może wchodzić w grę odszkodowanie (statut może przewidywać inne rozwiązanie)

Jeżeli akcjonariusz nie uiszcza kolejnej wpłaty, odszkodowania, odsetek czy innych płatności, to w terminie miesiąca od terminu płatności może zostać pozbawiony swoich praw udziałowych przez unieważnienie dokumentów akcyjnych lub świadectw tymczasowych. Decyzję o unieważnieniu podejmuje zarząd lub rada nadzorcza.

Unieważnienie jest skuteczne od dnia zawiadomienia akcjonariusza listem poleconym o tym fakcie. Unieważnić można tylko akcje imienne lub imienne świadectwo tymczasowe. Akcji na okaziciela przed pełną wpłatą absolutnie nie wolno wydawać!

Unieważnienie polega na zerwaniu związku pomiędzy prawami, które są inkorporowane w akcji, i dokumentem akcyjnym. Spółka wydaje następnie nowe dokumenty akcyjne pod tymi samymi numerami i dokonuje sprzedaży tych nowych akcji. Numery akcji unieważnionych podaje się w ogłoszeniu.

Sprzedaż następuje za pośrednictwem notariusza, firmy inwestycyjnej lub banku. Pieniądze uzyskane z tej sprzedaży zalicza się na poczet długów akcjonariusza, któremu akcje unieważniono oraz na poczet kosztów tej sprzedaży. Jeżeliby się okazało, że suma sprzedaży tych akcji, to wtedy pozostałą kwotę zwraca się akcjonariuszowi. Gdyby kwota ta była zbyt mała do pokrycia długów akcjonariusza, to spółka może domagać się od niego pokrycia kosztów.

Zarząd spółki:

– prowadzenie spraw spółki i reprezentacja spółki na zewnątrz

– silniejsza pozycja niż w przypadku zarządu spółki z o. o.

art. 375 ze znaczkiem 1 – ani Rada Nadzorcza ani walne zgromadzenie akcjonariuszy nie może wydawać zarządowi wiążących [decyzji?]

Skład zarządu:

– liczba osób – od 1 do nieograniczonej

– statut spółki akcyjnej musi przewidywać skład zarządu

– sztywne lub widełkowe określenie liczby członków zarządu (3 lub od 1 do 3)

– art. 18 KSH – osoby fizyczne o pełnej zdolności do czynności prawnych, nieskazane wyrokiem za przestępstwa wymienione w tym artykule

– Rada Nadzorcza powołuje członków zarządu (statut może przewidywać inaczej)

– walne zgromadzenie akcjonariuszy może zawieszać lub odwoływać członków zarządu (zawsze! Bez względu na statut)

– stosunek podstawowy -> umowa o pracę, kontrakt menedżerski, umowa o charakterze nienazwanym

– art. 378 – wynagrodzenie powinno zostać określone przez Radę Nadzorczą

Tantiemy – udziały w zysku

Członkowie zarządu mogą mieć prawo do tantiem.

O tantiemach decyduje walne zgromadzenie akcjonariuszy, może upoważnić do tego Radę Nadzorczą.

Kodeks określa maksymalną kadencję -> 5 lat. Nie ma możliwości powoływania członków zarządu na czas nieokreślony.

Art. 369 paragraf 1 – można powołać członków zarządu na kolejne 5 lat przed upływem bieżącej kadencji. Nie wcześniej jednak niż na rok przed upływem kadencji. Kadencja liczona jest indywidualnie dla każdego członka. Statut spółki może przewidywać kadencję wspólną. Istnieje możliwość częściowego wymieniania składu zarządu -> statut może to przewidywać.

Mandat wygasa z dniem przyjęcia sprawozdania za ostatni pełny rok obrotowy pełnienia funkcji członka zarządu (upływ kadencji).

Przyczyny wygaśnięcia mandatu członka zarządu:

-> stosunek podstawowy jednak nie wygasa. Samo odwołanie do tego nie prowadzi -> trzeba rozwiązać umowę

– złożenie rezygnacji – tak samo jak w sp. z o. o. członkowie zarządu spółek akcyjnych mogą złożyć rezygnację. Ma ona charakter jednostronny – nie wymaga akceptacji spółki. Wspólnik sam rozwiązuje stosunek łączący go ze spółką.

Do rezygnacji należy stosować przepisy o umowie zlecenia. Jeżeli pełnienie funkcji miało charakter odpłatny, a taka rezygnacja nastąpiła bez ważnych powodów, to taki członek zarządu może ponosić odpowiedzialność odszkodowawczą wobec spółki

– śmierć członka zarządu

Art. 18 KSH – utrata zdolności do czynności prawnych – wyrok ubezwłasnowolniający lub częściowo ubezwłasnowolniający lub skazanie za przestępstwo, lub też sytuacja wskazana w przepisach szczególnych. Należy pamiętać o tym, że mamy szereg przepisów, które ograniczają lub wyłączają możliwość pełnienia funkcji w organach spółek kapitałowych.

Kompetencje zarządu:

– reprezentuje spółkę na zewnątrz

– składa i przyjmuje oświadczenia woli w imieniu spółki

Poza zarządem są wyjątki – w pewnych sytuacjach zarząd spółki nie może jej reprezentować, np.:

– w umowach pomiędzy spółką a członkami zarządu

Jeżeli mamy trzyosobowy zarząd i z jednym z członków jest zawarta umowa, to spółkę w takim przypadku reprezentuje Rada Nadzorcza albo pełnomocnik wybrany w drodze walnego zgromadzenia (art. 379)

Zaskarżanie uchwał:

W sytuacji, gdy uchwałę skarży cały zarząd albo jeden z członków zarządu, spółkę w tym procesie reprezentuje pełnomocnik powołany przez walne zgromadzenie albo kurator sądowy (jeżeli nie może działać pełnomocnik)

W spółkach jednoosobowych mamy rozwiązanie szczególne – jeżeli jedyny wspólnik jest jednocześnie jedynym członkiem zarządu, to wtedy czynność prawna między wspólnikiem a spółką wymaga aktu notarialnego. Odpis takiego aktu jest przesyłany do sądu rejestrowego i składany do akt rejestrowych.

Odpowiedzialność w spółce:

1) odpowiedzialność wobec wierzycieli:

Art. 291, 299 KSH

– odpowiadają członkowie zarządu

– art. 291 – fałszywe oświadczenie o wkładzie na pokrycie kapitału zakładowego, odpowiedzialność cywilna i karna, przez 3 lata od dnia zarejestrowania spółki lub podwyższenia kapitału członkowie zarządu ponoszą solidarną odpowiedzialność za zobowiązania spółki

– art. 299 – odpowiedzialność członków zarządu za zobowiązania spółki w sytuacji, gdy egzekucja wobec spółki okazała się bezskuteczna (wyrok z klauzulą wykonalności, postępowanie egzekucyjne, komornik – bezskuteczna egzekucja, powództwo przeciwko członkom zarządu)

Z odpowiedzialności można się zwolnić -> gdy członkowie zarządu dowiodą terminowości wniosku o upadłość, wykazanie, że niezgłoszenie wniosku o upadłość nastąpiło nie z winy członków zarządu, wykazanie, że pomimo niezgłoszenia wniosku wierzyciel nie poniósł szkody

Takie samo rozwiązanie w ustawie Ordynacja podatkowa i dotyczy zobowiązań o charakterze publicznoprawnym.

Orzeczenie Sądy Najwyższego -> także likwidatorzy odpowiadają na podstawie art. 299 KSH.

2) odpowiedzialność wobec spółki – członkowie zarządu, Rady Nadzorczej, likwidatorzy odpowiadają za szkody wyrządzone spółce. Odpowiedzialność odszkodowawcza.

Art. 293 paragraf 2

Osoby pełniące funkcje w organach spółki -> staranność wynikająca z profesjonalności.

Spółka może dochodzić takiej odpowiedzialności. Uchwała o pociągnięciu do odpowiedzialności. Na podstawie uchwały -> pozwanie członków zarządu. Najczęściej dotyczy to byłych członków zarządu.

Jeżeli pozywa się obecnych członków zarządu, to spółkę reprezentuje Rada Nadzorcza lub pełnomocnik.

Art. 295 – Jeżeli spółka nie wytoczy powództwa w terminie roku od ujawnienia się szkody, wtedy każdy wspólnik ma prawo do pozwania członków zarządu (odszkodowanie na rzecz spółki). Pozwany członek zarządu może w pierwszej czynności sądowej zażądać, aby pozywający wniósł kaucję (zabezpieczenie szkody, którą proces może wyrządzić członkowi zarządu), jeżeli nie wpłynie w terminie – pozew oddalony.

Bezzasadne powództwo – wyrównanie szkody członków zarządu.

Roszczenia przedawniają się w terminie 3 lat od dowiedzenia się o szkodzie, nie później jednak niż 10 lat od zdarzenia wyrządzającego szkodę.

Kompetencje i obowiązki Komisji Rewizyjnej:

– ograniczone w stosunku do rady Nadzorczej

– kontrola sprawozdań z działalności spółki

– opiniowanie wniosków zarządu dotyczących podziału zysku

Umowa spółki może przewidywać rozszerzenie zakresu uprawnień. Nie można przyznać Komisji Rewizyjnej uprawnień do odwoływania członków zarządu.

Uchwały zgromadzenia wspólników a uchwały wspólników

Uchwały zgromadzenia wspólników – uchwały podejmowane w ramach zgromadzenia wspólników.

Istnieje możliwość podjęcia uchwały bez konieczności odbycia zgromadzenia.

Podjęcie uchwały poza zgromadzeniem – art. 227 – dwa sposoby podjęcia takiej uchwały:

1) zarząd spółki wysyła do wspólników pytanie czy wyrażają zgodę na podjęcie konkretnej uchwały bez zwoływania zgromadzenia, jeżeli się zgodzą (wszyscy), to zarząd przesyła wszystkim wspólnikom projekt uchwały, wspólnicy oddają głosy i odsyłają do spółki, wymagana większość głosów

2) zarząd od razu przesyła wspólnikom projekt uchwały, wspólnicy głosują, projekt musi przejść jednomyślnie

W praktyce najczęściej korzysta się ze sposobu pierwszego. Nie we wszystkich kwestiach taka uchwała może być podjęta.

Art. 231 – przynajmniej raz w roku musi się odbyć zgromadzenie. Nie można zmienić umowy w taki sposób, że znosi ona tą konieczność.

Art. 228 – te decyzje, które wymagają uchwały wspólników. Poza tym wszystkie zmiany umowy spółki.

Umowa spółki może przewidywać, że inne sprawy będą wymagały uchwały wspólników.

Zgromadzenie:

1) zwyczajne – obowiązkowe, w terminie do 6 miesięcy od zakończenia roku obrotowego, zatwierdzanie sprawozdania z działalności spółki za poprzedni rok obrotowy, podział zysku / pokrycie strat, udzielenie absolutorium członkom organów spółki -> minimum, które musi się znaleźć na takim zgromadzeniu. Takie zgromadzenie musi się odbyć. Zatwierdzony bilans spółki jest przekazywany do sądu rejestrowego.

2) nadzwyczajne – wszystkie poza zwyczajnym. Jeżeli jest potrzeba podjęcia uchwały, inicjatywę ma zarząd (on zwołuje zgromadzenie); ponadto Rada Nadzorcza, jeżeli zarząd nie zwoła w terminie do 2 tygodni od wpłynięcia wniosku lub w terminie ustawowym, umowa spółki może taką kompetencję przekazać komuś innemu, inicjatywę mają też wspólnicy reprezentujący 1/10 kapitału zakładowego (wniosek do zarządu spółki, jeżeli zarząd nie zwoła zgromadzenia w terminie 2 tygodni od wpłynięcia wniosku – wspólnicy reprezentujący 1/10 kapitału zakładowego mogą wystąpić do sądu rejestrowego z wnioskiem o upoważnienie do zwołania takiego zgromadzenia, sąd wyznacza przewodniczącego takiego zgromadzenia), jeżeli zgromadzenie zwoła tylko jeden wspólnik, to jest ono bezskuteczne.

Listy polecone wysyłane na 2 tygodnie przed zgromadzeniem (liczy się data wysłania). Mogą też być wysyłane pocztą kurierską lub elektroniczną (wspólnik musi się zgodzić na piśmie i wskazać swój adres internetowy). W zaproszeniu trzeba podać datę, godzinę, miejsce i porządek obrad.

Miejsce – co do zasady w siedzibie spółki. Umowa spółki może wskazywać inne miejsce na terenie RP. Miejsce -> w znaczeniu miejscowość. W innym miejscu – jeżeli wszyscy wyrażą zgodę (nie musi wtedy w umowie być ta miejscowość).

Szczegółowy porządek obrad. Nie będzie można podjąć uchwały nieprzewidzianej w porządku. Jeżeli ma być zmieniona umowa, to trzeba podać elementy, które zostaną zmienione.

Zgromadzenia odbywają się bez względu na to, ile kapitału zakładowego reprezentują obecni na zgromadzeniu. Uczestnictwo w zgromadzeniu to prawo, a nie obowiązek. Wystarczy jeden wspólnik.

Umowa spółki może przewidywać quorum co do odbycia zgromadzenia.

Nieformalne zwołanie zgromadzenia – nie jest zachowana procedura wysyłania listów. Wszyscy muszą być obecni (udział 100% kapitału zakładowego), nikt nie wyraża sprzeciwu wobec zwołania ani wobec punktów porządku obrad. Najczęściej małe, kilkuosobowe spółki.

Podejmowanie uchwał na zgromadzeniu. Nie można zmusić do udziału w zgromadzeniu.

Prawo wspólników do uczestnictwa w zgromadzeniu i do oddania głosów.

Jeżeli udziały są o równej wartości nominalnej, to 1 udział = 1 głos.

Uchwały co do zasady zapadają bezwzględną większością głosów. Bezwzględna większość głosów to więcej niż połowa głosów oddanych. Głosy mogą być za, przeciw lub wstrzymujące się.

7 – za

4 – przeciw

8 – wstrzymało się

7/19 – uchwała nie przeszła

Można być obecnym na zgromadzeniu i nie głosować. Głos to prawo.

Większość kwalifikowana – większość 2/3 głosów, które są wymagane przy zmianie umowy spółki. Większość ¾ wymagana przy zmianie przedmiotu działalności spółki.

Art. 234 – wspólnik może być wyłączony z głosowania w kwestiach związanych z pociągnięciem go do odpowiedzialności wobec spółki (absolutorium, spory pomiędzy spółką a wspólnikiem, zwolnienie ze zobowiązań).

Wspólnik może na zgromadzenie przysłać pełnomocnika – w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Pełnomocnikiem na zgromadzeniu nie może być członek zarządu lub pracownik spółki.

Wspólnik będący osobą fizyczną na zgromadzeniu reprezentowany będzie przez swoje organa.

Sposób głosowania:

Jawne lub tajne. Zasadą jest głosowanie jawne. Tajne głosowanie powinno być zarządzane przy wyborach, odwołanie członków organów, pociągnięcie do odpowiedzialności, sprawy osobowe konkretnej osoby.

Z posiedzenia sporządzany jest protokół. Uchwały wpisywane do księgi protokołów. Protokołuje osoba wyznaczona przez przewodniczącego zgromadzenia. Otwarcia dokonuje zwykle przewodniczący zgromadzenia lub członek zarządu.

W pewnych sytuacjach wymagany jest akt notarialny (protokół). Każdy ze wspólników może taką księgę obejrzeć.

Zaskarżanie uchwał:

1) powództwo o stwierdzenie nieważności uchwały. Podstawa: uchwała sprzeczna z przepisami prawa

2) powództwo o uchylenie uchwały. Podstawy:

– uchwała jest sprzeczna z umową i godzi w interesy spółki

– chwała sprzeczna z umową i ma na celu pokrzywdzenie wspólnika / wspólników

– uchwała sprzeczna z dobrymi obyczajami i godzi w interesy spółki

– uchwała sprzeczna z dobrymi obyczajami i ma na celu pokrzywdzenie wspólnika / wspólników

W terminie do 6 miesięcy od dowiedzenia się o uchwale, nie dłużej niż 3 lata. W terminie 1 miesiąca, w terminie nie dłuższym niż 6 miesięcy.

Legitymacja taka przysługuje organom spółki i poszczególnym jej członkom. Prawo do wniesienia powództwa ma wspólnik, który głosował przeciw uchwale, a po jej powzięciu domagał się zaprotokołowania sprzeciwu.

Wspólnik, który nie był obecny na zgromadzeniu, bo został o nim nieprawidłowo zawiadomiony lub uchwała podjęta została poza porządkiem obrad. Wspólnikowi, w przypadku pisemnego głosowania, przysługuje prawo do zaskarżenia uchwały, jeżeli nie wyraził zgody lub pominięto go przy głosowaniu lub głosował przeciwko i zgłosił sprzeciw w terminie 2 tygodni.

Po stronie pozwanej spółki -> zarząd. Na mocy uchwały może być wskazany powód. Jeżeli skarżony jest zarząd, to wyznaczany jest kurator.

Wyrok ma charakter obowiązujący pomiędzy spółką a wspólnikiem. Jeżeli czynność prawna została dokonana na podstawie uchwały, a druga strona działała w dobrej wierze -> nie można uchylić uchwały.

Zabezpieczenie – wstrzymanie czynności do momentu rozstrzygnięcia.

Zmiana umowy spółki – większość 2/3 głosów, ponadto protokoły notarialne, każda zmiana umowy spółki -> wpis -> charakter konstytutywny.

Podwyższenie i obniżenie kapitału zakładowego:

– podwyższenie kapitału zakładowego – zmiana umowy spółki bez zachowania procedury. Gdy podwyższenie zostało przewidziane w umowie spółki (uchwała podejmowana zwykłą większością głosów, nie jest potrzebny protokół notarialny).

a) podwyższenie wartości nominalnej dotychczasowych udziałów

b) utworzenie nowych udziałów w spółce

Gdy nierówna wartość nominalna -> podwyższa się wartość nominalną.

Gdy równa -> nowe udziały.

Podwyższenie kapitału ze zmianą umowy spółki -> podejmowana uchwała (większość 2/3 głosów). Prawo pierwszeństwa do objęcia udziałów przez samych wspólników. Prawo pierwszeństwa może zostać odebrane wspólnikom. Także uchwała o podwyższeniu kapitału zakładowego może wyłączyć prawo pierwszeństwa.

Prawo pierwszeństwa w terminie 1 miesiąca od dnia wezwania.

Jeśli wspólnik chce objąć udziały -> w formie aktu notarialnego, zobowiązanie do pokrycia udziałów (wniesienie wkładów).

Zgłoszenie podwyższenia kapitału zakładowego do rejestru – dokonuje tego zarząd.

Uproszczone podwyższenie – bezwzględna większość głosów, notariusz nie musi protokołować, prawo pierwszeństwa (forma pisemna pod rygorem nieważności, a nie akt notarialny). Jeżeli udziały obejmuje nowy wspólnik, to wymagany jest akt notarialny.

Trzeci sposób podwyższenia kapitału zakładowego – przeniesienie jakichś rezerw zgromadzonych w spółce na kapitał zakładowy (podwyższenie ze środków własnych), wspólnikom przysługują tzw udziały gratisowe – nie wymagające objęcia. Uchwała w formie aktu notarialnego i zgłoszenie do sądu rejestrowego.

Obniżenie kapitału zakładowego spółki:

-> gdy spółka działa ze stratami

-> gdy nie ma potrzeby utrzymywania tak wysokiego kapitału zakładowego

Konieczna uchwała – protokół notarialny; skutek uchwały nie jest natychmiastowy.

Postępowanie konwokacyjne – ogłoszenie o zamierzonym obniżeniu kapitału zakładowego – w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.

Wierzyciele mogą zgłaszać sprzeciw – muszą oni być zaspokojeni albo zabezpieczeni.

Dopiero po 3 miesiącach wpis do rejestru.

Nie jest wymagane postępowanie konwokacyjne, gdy przy obniżeniu następuje podwyższenie kapitału zakładowego (nie ma wypłat na rzecz wspólników).

Zmiana struktury kapitału.

Do wniosku o wpis obniżenia kapitału zakładowego oświadczenie członków zarządu, że wierzyciele, którzy zgłosili sprzeciw, zostali zaspokojeni lub zabezpieczeni.

Wyłączenie wspólnika.

Pozbycie się wspólnika wbrew jego woli ze spółki.

– umorzenie udziałów wspólnika, jeżeli przewidziane w umowie

-> w drodze postępowania sądowego (powództwo -> wszyscy pozostali wspólnicy muszą chcieć wyłączyć wspólnika, muszą mieć przynajmniej 50% kapitału zakładowego, umowa spółki może przewidywać, że wszyscy wspólnicy – ale 50% kapitału musi być) -> musi zajść ważny powód; wyrok o wyłączeniu wspólnika -> udziały muszą być przejęte przez wspólników lub sprzedane osobom trzecim, sąd określa cenę przejęcia udziałów i termin, kiedy ta cena ma zostać zapłacona wspólnikowi, jeśli wpłata nie wpłynie to wyrok jest nieważny.

Kompetencje zarządu (art. 210 KSH)

Zarząd prowadzi sprawy spółki i reprezentuje ją na zewnątrz.

– decydowanie o sprawach spółki (wew.)

– składanie oświadczeń woli na zewnątrz i podejmowanie innych czynności

Osobę prawną reprezentuje organ. Przy spółce z o. o. i spółce akcyjnej jest to zarząd.

Art. 210 KSH: w przypadku dokonywania czynności w sprawach między spółką a członkami zarządu spółkę reprezentuje pełnomocnik powołany uchwałą wspólników lub rada nadzorcza.

Gdy umowa zawarta z naruszeniem art. 210, jest ona umową nieważną – bezwzględnie!

Spór między członkiem zarządu i spółką -> spółkę powinna reprezentować rada nadzorcza lub pełnomocnik.

art. 253 paragraf 2 KSH -> w przypadku zaskarżenia uchwały, gdy zarząd nie może działać za spółkę, a nie ma pełnomocnika, to spółkę może reprezentować kurator ustanowiony przez sąd, bądź pełnomocnik ustanowiony uchwałą wspólników.

W likwidacji spółkę reprezentuje likwidator.

Członkowie zarząd i sposób reprezentacji są ujawnione w KRS’ie. Rejestr jest jawny. Bezpłatny dostęp do informacji tego typu.

Wpis członka zarządu do KRS’u ma charakter deklaratoryjny. Członkiem się jest od momentu powołania, a nie wpisu. Gdy odwołanie, należy zmienić wpis. Ten wpis też ma charakter deklaratoryjny. Spółka powinna dokonać [zmiany] wpisu w terminie 7 dni.

Gdyby dalej taki członek figurował w KRS’ie, to spółka będzie stroną każdej umowy, jaką on zawrze. Spółka nie może się zasłaniać tym, że zaniedbała obowiązki.

Członkowie zarządu ponoszą odpowiedzialność za sprawy spółki. Art. 299 KSH – nie ma znaczenia, że ktoś zrezygnował, a nie został wykreślony.

np. zbycie przedsiębiorstwa spółki wymaga uchwały wspólników. Gdyby zarząd zrobł to bez uchwały, to taka czynność prawna będzie nieważna.

Jest możliwość konwalidowania (uzdrowienia) tej czynności. Konwalidacja może nastąpić przez podjęcie uchwały w terminie dwóch miesięcy od dokonania czynności.

W umowie spółki przewidziano, że zawarcie umowy kredytowej wymaga uchwały wspólników -> jeśli zarząd mimo tego bierze kredyt, to skutek w art. 17 paragraf 3 (bo to umowa określa, a nie przepisy!). Czynność będzie ważna, ale członkowie zarządu ponoszą odpowiedzialność odszkodowawczą.

W pozostałych przypadkach członkowie zarządu mają pełny zakres reprezentacji.

Art. 206 KSH -> pisma i zamówienia handlowe składane przez spółkę muszą zawierać określone dane: firmę, siedzibę, adres, oznaczenie sądu rejestrowego, w którym jest dokumentacja spółki, nr KRS, nr NIP, kapitał zakładowy.

Art. 595 KSH (przepis karny) -> sankcja karna, gdy informacja nie zostanie podana = grzywna w wysokości do 5000 zł.

Prowadzenie spraw spółki

Podejmowanie decyzji w sprawach spółki.

Nie jest to wyłączna kompetencja zarządu. Zgromadzenie wspólników też może to robić.

Domniemanie kompetencji zarządu -> jeżeli jakaś konkretna kwestia nie wskazana jako kompetencja danego organu, to prawo podjęcia decyzji przysługuje zarządowi.

Umowa spółki kompetencje zgromadzenia wspólników może rozszerzać.

Jeżeli zarząd ma podjąć decyzję, zawsze będzie ponosił za nią odpowiedzialność.

Jeżeli zarząd jednoosobowy, to podejmuje sam decyzje.

Przy zarządach wieloosobowych KSH w przepisach dyspozytywnych określa, jak podejmować decyzje.

W sprawach zwykłego zarządu każdy decyduje samodzielnie bez uprzedniej uchwały.

W czynnościach przekraczających ten zakres wymagana jest uchwała całego zarządu.

Kodeks nie wprowadza wymogów dotyczących posiedzeń zarządu, członkowie mają być tylko o nim powiadomieni (art. 208 paragraf 5).  Uchwały bezwzględną większością głosów członków obecnych na zgromadzeniu.

1 członek zarządu = 1 głos (wg kodeksu)

Szczególna regulacja, gdy głosy równe -> umowa spółki może przewidywać, że prezes zarządu ma głos decydujący.

Prezesa zarządu i jego pozycję reguluje umowa. Sposób reprezentacji też może być regulowany umową spółki, np. prezes może sam reprezentować, a reszta członków grupowo.

Umowa może przewidywać wydanie regulaminu zarządu bądź spółki. To dokument wewnętrzny w spółce. Określa sposoby organizacji pracy poszczególnych organów spółki.

Regulaminy wewnętrzne nie mogą być sprzeczne z umową spółki. Umowa ma podstawowe znaczenie -> pierwszeństwo.

Regulaminy często regulują kwestie szczegółowe.

KSH tylko wspomina o tych regulaminach.

Umwa może przewidywać różne stanowiska w zarządzie, dyrektor ds. handlowych, finansowych, itp.. Te kwestie może też regulować regulamin.

Na podstawie regulaminów często tworzy się schematy organizacyjne.

Regulaminy mają też znaczenie w przypadku sporów w sądzie.

Konflikt interesów między spółką a członkiem zarządu – art. 209 KSH

Wtedy członek zarządu powinien wyłączyć się z podejmowania decyzji.

Ten artykuł dotyczy też konfliktu interesów współmałżonka członka zarządu, krewnych i powinowatych do II stopnia i osób, z którymi członek zarządu powiązany jest osobiście -> wtedy też członek powinni wstrzymać się od głosowania.

Jeśli się nie wstrzyma, to i tak czynność prawna ważna. Takiego członka zarządu można pociągnąć do odpowiedzialności odszkodowawczej wobec spółki.

Członek zarządu, który przestał pełnić funkcję, nie może sam wystąpić z wnioskiem o wykreślenie do KRS’u. Może jedynie zgłosić wniosek do sądu rejestrowego, że dane w rejestrze są nieprawdziwe.

Sposób reprezentacji:

Zarządy jednoosobowe -> samodzielnie.

Gdy zarząd wieloosobowy -> art. 205 KSH -> oświadczenia składają dwaj członkowie zarządu lub jeden członek zarządu + prokurent (gdy umowa nie ma innych postanowień).

Reprezentacja łączna.

Umowa spółki może przewidywać inaczej.

Spółka może ustanowić pełnomocnika, dokona tego zarząd.

Wspólnicy mogą powołać pełnomocnika uchwałą -> inna sytuacja.

To instytucja właściwa dla spółek kapitałowych.

W spółce mogą pojawić się prokurenci. Prokura ma bardzo szeroki zakres umocowania. Dotyczy wszystkich czynności sądowych i pozasądowych. Dokonywana jest jak każda czynność prawna.

Art. 205 -> albo reprezentacja 2 członków zarządu, albo 1 członek zarządu + prokurent.

Prokura łączna -> 2 i więcej prokurentów do oświadczenia woli.

Można też zaznaczyć, że prokurent musi współdziałać z członkiem zarządu.

Sposób reprezentacji jest ujawniony w KRS’ie. Prokurenci i ich sposób działania też są w rejestrze.

Informacje o zarządzie są dostępne bezpłatnie. Informacja o prokurencie jest już płatna.

Możemy poprosić osobę o pokazanie uprawnień do reprezentacji spółki.

Zakres reprezentacji członków zarządu

Pełny zakres -> wszystkie czynności sądowe i pozasądowe. Wynika to z kodeksu.

Art. 17 KSH – w sytuacji, gdy potrzebna decyzja (zgoda) wewnątrz spółki, podejmowana jest uchwała lub za zgodą rady nadzorczej. Czynność dokonana bez takiej uchwały będzie nieważna.

Reprezentowanie spółki, gdy stroną czynności prawnej jest członek zarządu – art. 210 paragraf 1 -> spółkę reprezentuje pełnomocnik, którego wyznaczyli wspólnicy lub rada nadzorcza (np. umowy o pracę, kontrakty menedżerskie).

Często taka konstrukcja dotyczy też sporów pomiędzy członkiem zarządu a spółką.

Zarząd podejmuje uchwałę o zawarciu umowy o pracę z członkiem zarządu – podpisuje przewodniczący.

Art. 210 paragraf 2 – w spółce jednoosobowej jedyny wspólnik może być jedynym członkiem zarządu. Powoływanie w takiej sytuacji pełnomocnika byłoby bezsensowne.

Jeżeli jedyny wspólnik jest jedynym członkiem zarządu i chce podjąć czynność prawną ze spółką, to będzie to wymagało aktu notarialnego. Odpis tego aktu przesyłamy do rejestru.

Tworzenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością:

-> musi być zawarta umowa spółki:

– spółka jednoosobowa – nie ma umowy, jest akt założycielski (jednostronna czynność prawna), tam gdzie jest mowa o umowie -> zastępowanie aktem założycielskim, forma aktu notarialnego

-> powołanie władz spółki

-> pokrycie kapitału zakładowego – wniesienie wkładów

-> rejestracja spółki w rejestrze sądowym

Minimalna treść umowy – art. 157:

– strony umowy – wspólnicy

– firma spółki – dowolnie (zasada wyłączności, niewprowadzania w błąd – przepisy KC) + dodatek obligatoryjny “spółka z ograniczoną odpowiedzialnością” (w umowie i wpisie do rejestru – bez skrótu), skrót “sp. z o. o.” lub “spółka z o. o.”, dodatek podawany w języku polskim

– siedziba – miasto

– przedmiot działalności spółki – cel, dla którego spółka została stworzona -> przedmiot – konkretyzacja celu, to, na co wspólnicy w spółce zezwalają, wykonanie czynności spoza przedmiotu działalności nie wpływa na ważność tej czynności, rodzi to jednak odpowiedzialność odszkodowawczą

– kapitał zakładowy – minimum 5000 zł, suma udziałów w spółce, wspólnik obejmuje udziały za wkłady, kapitał zakładowy ¹ wkład (na pokrycie udziałów, a więc kapitał zakładowy

Kapitał zakładowy to nie to samo co wkład, bo:

Kapitał zakładowy -> po stronie pasywów, jest stały

Wkład – po stronie aktywów

-> postępowanie konwokacyjne – sprzeciw wierzycieli wobec kapitału zakładowego

Art. 257 KSH – podwyższenie kapitału zakładowego, umowa spółki dopuszcza taką możliwość -> wtedy można -> trzeba określić kwotę i termin, kiedy może to nastąpić, nie ma wtedy konieczności zachowania wymogów formalnych, pokrycia kapitału zakładowego nie można rozdzielić między wspólników

Funkcja gwarancyjna kapitału zakładowego

Art. 189 KSH – nie wolno wspólnikom wypłacać żadnych środków z majątku spółki, jeżeli nie ma pokrycia kapitału zakładowego, w trakcie trwania spółki nie można zwrócić wspólnikom udziałów

-> kwota kapitału zakładowego nic nie mówi o wypłacalności spółki

Art. 233 – zarząd spółki ma obowiązek zwołać zgromadzenie wspólników -> wspólnicy mogą zdecydować o rozwiązaniu spółki -> nie ma pokrycia w kapitale zakładowym

Przesłanki upadłości -> zarząd spółki ma obowiązek zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości.

Kapitał zakładowy dzieli się na udziały -> w umowie spółki trzeba określić strukturę udziałów, równa / nierówna wartość udziałów, równa wartość udziałów -> umowa spółki może przewidywać, że wspólnikowi będzie przysługiwał więcej niż jeden udział, przy nierównej wartości udziałów -> zawsze jeden udział.

Zbycie części udziałów:

– przy równej wartości nominalnej udziałów – nie można zbyć

– przy nierównej wartości udziałów – dopuszczalne, jeśli umowa to przewiduje

Udziały o równej wartości mogą być uprzywilejowane co do głosu. Standardowo 1 udział = 1 głos

Przy uprzywilejowaniu – maksymalnie 3 głosy na 1 udział.

Udziały o nierównej wartości -> na każde pełne 10 zł przypada 1 głos.

Minimalna wartość udziału wg KSH = 50 zł (przed rokiem 2009 było 500 zł)

I sposób:

X = 40000, Y = 60000

100000 – 10×10000

X – 4 udziały, Y – 6 udziałów

Można zbyć tylko po 10000 (nie można 5000)

II sposób:

Każdemu przysługuje jeden udział

X – 1 – 40000

Y – 1 – 60000

Można np. 5000 (o ile umowa to przewiduje)

Kwota 10 zł może w umowie być inna (można ustalić inaczej).

Wspólnicy decydują, czy kapitał zakładowy dzieli się na udziały o równej czy nierównej wartości.

Wkłady mogą być pieniężne i niepieniężne.

Wkłady niepieniężne = aporty.

W umowie spółki wymagane jest wskazanie wspólnika, który daje do spółki aport, co wnosi do spółki i jakie udziały otrzymuje w zamian.

Art. 14 KSH (definicja negatywna – co nie może być)

Przedmiotem aportu NIE mogą być:

– prawa o charakterze niezbywalnym

– praca i usługi świadczone na rzecz spółki

Przedmiotem aportu mogą być: (orzecznictwo)

– prawa zbywalne

– prawo, które da się wycenić, a jego wartość da się wpisać do bilansu

– prawo własności rzeczy (ruchomości i nieruchomości)

– użytkowanie wieczyste

– inne prawa majątkowe, np. o charakterze względnym – wierzytelności, które istnieją i które da się dochodzić w postępowaniu sądowym (nie są przedawnione)

– prawa na dobrach niematerialnych

– know-how (wiedza technologiczna o charakterze nieopatentowanym) – musi istnieć możliwość określenia wartości

– udziały i akcje w innych spółkach (struktury holdingowe)

– papiery wartościowe (m. in. obligacje)

Nie może być przedmiotem aportu weksel własny i czeki.

Przedmiot aportu – zorganizowany zespół majątkowy, np. przedsiębiorstwo. Ostrożnie dopuszcza się weksel trasowany.

Wspólnik, który obejmuje udział w spółce, musi dać wkłady, które są co najmniej równe wartości nominalnej wkładu.

Art. 154 paragraf 3 – nadwyżka na kapitał zapasowy.

Wycena aportów – KSH nie przewiduje szczególnej procedury, sami wspólnicy dokonują prawidłowej wyceny.

Zawyżenie/ Zaniżenie wartości aportu – art. 175:

– znacznie zawyżona wartość aportu – wspólnik dający wkład oraz członkowie zarządu odpowiadają za brakującą kwotę za zobowiązania spółki

– znacznie zaniżona – nadwyżka księgowana na kapitał zakładowy

Wady aportu – art. 14 paragraf 2 KSH – w przypadku ujawnienia się wady aportu wspólnik wnoszący ten wkład odpowie wobec spółki różnicą pomiędzy wartością aportu przyjętego w spółce a wartością aportu z wadą, nie odpowiada tutaj zarząd, tylko wspólnik.

Równość praw wspólników w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (zasada, nie oznacza ona, że wszystkim takie same prawa przysługują).

O pozycji wspólnika decyduje zaangażowanie kapitałowe (wartość udziałów).

Art. 14 – wada i nieprawidłowa wycena

Art. 175 – aporty wyceniają sami wspólnicy

Za zawyżoną cenę wspólnik i członkowie zarządu odpowiadają solidarnie.

Za zaniżoną wycenę kodeks nie przewiduje konsekwencji.

Art. 189 – wspólnik nie może domagać się zwrotu różnicy ani wydania większej liczby udziałów.

Zasady funkcjonowania spółki komandytowo-akcyjnej:

Decydująca rola -> komplementariusze

Komplementariusze reprezentują spółkę na zewnątrz.

Akcjonariusze mogą reprezentować spółkę tylko jako jej prokurenci lub pełnomocnicy.

Prowadzenie spraw spółki:

– akcjonariusze wyrażają swoje zdanie poprzez oddanie głosu na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy; akcjonariusze, którym przysługuje prawo głosu, wpływają na prowadzenie spraw spółki

– w najważniejszych sprawach spółki – uchwały zapadają w ten sposób, że najpierw głosują akcjonariusze, a później komplementariusze wyrażają (lub nie) zgodę na taką uchwałę

Art. 146 paragraf 2 – sprawy, które wymagają zgody wszystkich komplementariuszy, wszyscy muszą się zgodzić. Paragraf 3 – większością głosów, już nie jednomyślnie.
Ostateczne zdanie co do najważniejszych spraw należy do komplementariuszy.

Zgoda wszystkich:

– prowadzenie reprezentacji lub prowadzenia spraw komplementariuszom

– podział zysku za rok obrotowy

– zbycie i wydzierżawienie spółki

– zbycie nieruchomości spółki

– podwyższenie i obniżenie kapitału zakładowego

– emisja obligacji

– połączenie i przekształcenie spółki

– zmiana statutu

– rozwiązanie spółki

– inne czynności przewidziane w przepisach prawnych

Komplementariusze, którzy objęli akcje -> mogą wykonywać prawo głosu; akcje im przypadające -> dają jeden głos.

Wszystkie sprawy, które nie zostały przekazane do kompetencji walnego zgromadzenia akcjonariuszy, będą sprawami, o których samodzielnie decydują komplementariusze. Sposób podejmowania decyzji może być określony przez samych komplementariuszy, a jeżeli nie, to zastosowanie znajdą przepisy o spółkach jawnych.

Może wystąpić organ nadzoru, kontroli -> Rada Nadzorcza, organ o charakterze fakultatywnym. Jeżeli liczba akcjonariuszy przekracza 25 osób, wtedy konieczne jest ustanowienie Rady Nadzorczej.

Członkami Rady Nadzorczej mogą być akcjonariusze, co do zasady członkiem Rady Nadzorczej nie może być komplementariusz.

Wyjątkowo komplementariusz może być członkiem Rady Nadzorczej, jeżeli jest pozbawiony praw prowadzenia spraw spółki i reprezentacji.

Członków Rady Nadzorczej powołuje walne zgromadzenie akcjonariuszy w drodze uchwały. Jeżeli komplementariusz jest jednocześnie akcjonariuszem, to nie może on głosować przy wyborze członków Rady Nadzorczej (chyba, że ten komplementariusz jest pozbawiony prawa reprezentacji i prowadzenia spraw spółki). W sprawach nieuregulowanych – Rada Nadzorcza w spółkach akcyjnych (przepisy).

Rada Nadzorcza reprezentuje spółkę w umowach pomiędzy spółką a komplementariuszami (np. umowa o pracę, umowa o zarządzanie). Jeżeli nie ma Rady Nadzorczej, wówczas spółkę reprezentuje pełnomocnik.

Spółka komandytowo-akcyjna:

– łączy elementy spółki osobowej i kapitałowej

– dwa rodzaje wspólników – komplementariusze i akcjonariusze

Komplementariusze odpowiadają całym swoim majątkiem, pozycja taka sama jak w spółce jawnej.

Akcjonariusze – nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania spółki. Odpowiedzialność ta decyduje o istocie spółki.

Przekształcenie spółki osobowej w spółkę kapitałową rodzi niebezpieczeństwo utraty kontroli nad spółką.

Spółka komandytowo-akcyjna pozwala zdobyć kapitał z zewnątrz na rozwój – przyjęcie akcjonariuszy z zewnątrz (środek inwestycyjny wolnego kapitału akcjonariusza)..

Komplementariusze decydują o najważniejszych sprawach spółki i tym samym mają gwarancję że nie utracą kontroli nad spółką (nie nastąpi wrogie przejęcie).

Zawiera dwa odesłania.

Art. 126 KSH – pozycja komplementariusza w stosunku do spółki, pozostałych wspólników, akcjonariuszy -> przepisy o spółce jawnej.

Dla pozostałych spraw nieregulowanych w ramach spółki komandytowo-akcyjnej -> są przepisy o spółce akcyjnej.

Spółka komandytowo-akcyjna jest spółką osobową, nie ma osobowości prawnej, ale ma podmiotowość prawną. Funkcjonuje pod firmą – nazwisko co najmniej jednego komplementariusza i dodatek o formie organizacyjno-prawnej. Nazwisko akcjonariusza nie może się tam znaleźć. Gdyby tak się stało -> akcjonariusz odpowiada za zobowiązania spółki.

Powstanie spółki komandytowo-akcyjnej:

– nie występuje klasyczna umowa

– występuje statut – wymaga formy aktu notarialnego, osoby podpisujące -> założyciele, statut powinni podpisać co najmniej wszyscy komplementariusze

– w statucie komplementariusze zobowiązują się do wniesienia wkładu (kapitał zakładowy spółki określony w statucie – co najmniej 50 000 PLN)

– kapitał zakładowy dzieli się na akcje, wszystkie akcje muszą być o równej wartości nominalnej

– akcjonariusze obejmują te akcje, jednocześnie będą się zobowiązywać do wniesienia na pokrycie kapitału wkładów

– objęcie akcji następuje w oparciu o art. 313 KSH -> akty o objęciu akcji muszą być w formie aktów notarialnych

– spółka powstanie, jeżeli objęty zostanie cały kapitał zakładowy

– dopuszczenie możliwości, aby komplementariusze mogli objąć akcje (nie wpływa to jednak na odpowiedzialność komplementariuszy za zobowiązania spółki)

– komplementariusze muszą wykazać, czy będą obejmować akcje (w ten sposób wnosząc wkład), czy wnosić wkład na inne fundusze

– pokrycie kapitału zakładowego przed rejestracją – przepisy o spółkach akcyjnych

– co najmniej jeden komplementariusz i jeden akcjonariusz

– wpis do KRS (ma charakter konstytutywny)

Rozwiązanie i likwidacja spółki -> zasady takie jak przy spółce jawnej.

Śmierć komandytariusza -> nie jest przyczyną rozwiązania spółki. Na miejsce zmarłego wchodzą jego spadkobiercy. Może pojawić się kilku spadkobierców -> wspólnik zbiorowy. Spadkobiercy powinni wskazać jednego, który będzie wykonywał prawa. Podział pomiędzy spadkobierców -> muszą wyrazić zgodę pozostali wspólnicy.

Spółka osobowa, dwa rodzaje wspólników, szczególne ograniczenia dotyczące wkładów, inna odpowiedzialność (ważny artykuł 112), kto ma prawo do reprezentacji i prowadzenia spraw spółki komandytowej bez ograniczeń -> pełnomocnictwo bez ujawnienia i nazwisko w firmie spółki komandytowej.

Spółka komandytowa nie jest szczególnie popularna i często wykorzystywana.

Forma inwestycji w spółkę osobową z ograniczeniem odpowiedzialności majątkowej.

Była wykorzystywana w procesach prywatyzacyjnych ze względów podatkowych.

Komandytariusz co do zasady nie prowadzi spraw spółki i nie reprezentuje spółki. Umowa spółki może przewidywać pełne prawo prowadzenia spraw spółki dla komandytariusza.

Nie ma możliwości przyznania mu prawa reprezentacji (może ewentualnie otrzymać pełnomocnictwo lub prokurę).

Art. 120 – Komandytariuszowi przysługuje prawo do informacji. Prawo do kontroli (mniejsze i węższe prawo niż wspólnikom spółki jawnej czy komplementariuszom).

Komandytariusz -> odpis sprawozdania finansowego rocznego, może przeglądać dokumenty celem sprawdzenia rzetelności owego bilansu. Jeżeli komplementariusze odmawiają tego prawa, to komandytariusz może zwrócić się z wnioskiem do sądu rejestrowego -> sąd może zarządzić udostępnienie sprawozdania finansowego i dopuszczenie komandytariusza do ksiąg i dokumentów handlowych.

Jeżeli komandytariuszowi przysługuje prawo do prowadzenia spraw spółki i jeżeli komandytariusz zbywa swój udział w spółce (art. 10), to na nabywcę nie przechodzi prawo do prowadzenia spraw spółki.