Możliwość komentowania Umowy adhezyjne została wyłączona

Umowy adhezyjne to są takie umowy, gdzie umowa jest zawierana przez przystąpienie. Z umowami adhezyjnymi mamy do czynienia najczęściej w przypadku zawierania umów z dużo silniejszymi ekonomicznie podmiotami.

Takie umowy występują przede wszystkim przy ubezpieczeniach, umowach z zakładami energetycznymi, umowy z bankami, itd.

Przy umowach adhezyjnych druga strona najczęściej posługuje się wzorcami umownymi – regulaminami, ogólnymi warunkami umów, gotowymi formularzami. Druga strona nie ma za bardzo wpływu na treść tej umowy.

Warto pamiętać jednak o tym, że zarówno nasze ustawodawstwo jak i przepisy unijne (przede wszystkim dyrektywy) zmierzają do ochrony konsumentów. Mamy szereg instytucji, które mają zapobiec narzucaniu nieuczciwych warunków kontraktów wobec konsumentów. Taką regulację zawiera przede wszystkim KC dotyczący stosowania klauzul abusywnych oraz przepisy dotyczące ochrony konkurencji i konsumentów. Ale to jest ochrona tylko konsumentów.

Jeżeli idzie przedsiębiorca wpisany do ewidencji działalności gospodarczej, to takiej umowy już nie ma.

Możliwość komentowania Umowy losowe została wyłączona

Umowy losowe to takie umowy, w której istnienie lub rozmiar świadczenia zależy od przypadku. W umowach losowych istotny jest element niepewności.

Taką klasyczną umową losową jest umowa z gry lub zakładu, ale także spółki – można mieć zyski, ale wcale nie trzeba.

Możliwość komentowania Umowy odpłatne i nieodpłatne została wyłączona

Kryterium wyróżnienia tych umów jest to, czy strona dokonująca czynności otrzymuje lub ma otrzymać w zamian korzyść majątkową stanowiącą ekwiwalent dokonanego przysporzenia.

Większość umów ma charakter odpłatny. Do umów pod tytułem darnym, prócz darowizny, zaliczamy też użyczenie.

Odpłatny charakter czynności prawnej może wynikać z przepisów, które regulują określony typ umowy, np. umowa sprzedaży jest zawsze odpłatna.

Może być też tak, że to strony mocą swojej woli decydują o tym, czy umowa będzie odpłatna czy nieodpłatna, np. umowa zlecenia – jeśli strony nie postanowiły nie postanowiły inaczej, to umowa ma charakter odpłatny. Jeśli nieodpłatny, to wykonawcy umowy należy się tylko zwrot wydatków, a nie wynagrodzenie.

Ustalenie odpłatnego charakteru umowy decyduje o zróżnicowaniu skutków prawnych. Co do zasady system prawny zawsze przyznaje słabszą pozycję temu, kto otrzymuje coś nieodpłatnie. Klasycznym przypadkiem przy darowiźnie jest art. 891 – darczyńca jest zobowiązany do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania tylko wtedy, gdy szkoda została wyrządzona umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa. Przy klasycznym zobowiązaniu wynikającym z umowy sprzedaży odpowiedzialność sprzedawcy jest szersza.

Możliwość komentowania Umowy konsensualne i realne została wyłączona

Zasadą w prawie polskim jest konsensualność umów. Umowy konsensualne to są takie umowy, które dochodzą do skutku przez samo złożenie zgodnych oświadczeń woli i z chwilą ich złożenia. Nie jest potrzebne dokonywanie dodatkowych czynności. Klasyczną umową konsensualną jest umowa sprzedaży nieruchomości.

Czynności realne to wyjątek w prawie polskim. W przypadku czynności prawnych realnych, żeby stały się one skuteczne, konieczne jest dokonanie jeszcze jakichś czynności, np. przeniesienie faktycznego władztwa nad rzeczą albo wpis mający charakter konstytutywny do właściwego rejestru. Taką czynnością prawną realną jest przechowanie (nie tylko umowa, ale i faktyczne przekazanie rzeczy do przechowania).

Możliwość komentowania Umowy kauzalne i abstrakcyjne została wyłączona

Kryterium podziału na umowy kauzalne i abstrakcyjne jest zależność skuteczności czynności prawnej od istnienia i prawidłowości kauzy. W polskim prawie cywilnym zasadą są czynności prawne kauzalne. Ważność takiej umowy kauzalnej zależy od istnienia prawidłowości kauzy.

Wyróżnia się różne kauzy przy sporze:

1. Causa solvendi – celem dokonanego przysporzenia jest zwolnienie się z obowiązku ciążącego na osobie dokonującej przysporzenia, na przykład zapłata długu.
2. Causa obligandi vel aquirendi – przysparzam, bo chcę być przysporzony. Celem jest nabycie prawa lub jakiejś korzyści majątkowej. Przykładem jest umowa sprzedaży.
3. Causa donandi – dokonuje przysporzenia bez uzyskania ekwiwalentu. Przykładem jest darowizna.
4. Causa cavendi – występuje przy czynnościach zabezpieczających typu ustanowienie zastawu, hipoteki, zabezpieczenie wierzytelności.

Czynności prawne abstrakcyjne stanowią w polskim prawie wyjątek. Generalnie mówi się, że mamy zamkniętą listę czynności prawnych oderwanych. Ich ważność nie zależy od ustalenia, dlaczego nastąpiło określone przysporzenie. Ta czynność prawna odrywa się od swojej kauzy. Klasycznym przykładem czynności prawnej oderwanej jest weksel – wystawiając weksel jako papier wartościowy, wystawca zaciąga zobowiązanie do zapłaty oznaczonej w wekslu sumy pieniężnej. Zamiast za coś płacić, płaci wekslem. Weksel daje to, że nie musi używać gotówki oraz ma odroczony termin płatności. Weksel wystawia, bo chce uregulować swój dług wobec sprzedawcy. Gdyby się jednak stało, że coś za co zapłacił tym wekslem jest wadliwe, a on na podstawie przepisów o rękojmi, to mimo to ten weksel pozostaje ważny. Ten ktoś, kto będzie dochodził weksla, wystąpi wówczas wystawca weksla. Wystawca może podnosić zarzuty tylko wobec osoby, której wystawca sprzedał weksel. Jeśli natomiast weksel został sprzedany dalej, takiej możliwości już nie ma.

Wyróżniamy abstrakcyjność:

– materialną

– formalną

Umowy, które są kauzalne formalnie – to znaczy, że w treści czynności prawnej trzeba wymienić tą kauzę.

Umowy kauzalne materialnie – takie, w których wystarczy, że istnieje ta kauza, natomiast nie musi być wymieniona w treści czynności.

Możliwość komentowania Orzecznictwo sądowe i arbitrażowe została wyłączona

Przede wszystkim, sądy są organami powołanymi do sprawowania wymiaru sprawiedliwości i one, stosując prawo, dokonują wykładni obowiązujących przepisów. Sądy orzekają o prawach i obowiązkach w konkretnym stosunku prawnym.

Orzecznictwo sądowe nie stanowi źródła prawa kontraktów, ale poprzez to, że sądy dokonują wykładni prawa, wpływają na sposób interpretacji tego prawa. Szczególne znaczenie mają oczywiście orzeczenia Sądu Najwyższego. Nie mają one charakteru wiążącego przy interpretacji dla wszystkich sądów, jest jednak tak, że jeśli SN coś orzeka, to sądy niższych instancji będą patrzyły, jak SN daną kwestię zinterpretował.

Najistotniejsze znaczenie mają uchwały SN. Szczególne znaczenie mają uchwały składu siedmiu sędziów, uchwały pełnego składu izby i uchwały izb połączonych. Już uchwały siedmiu mogą być wpisywane do księgi zasad prawa. Te zasady wiążą przede wszystkim sam SN.

Często zdarza się tak, że sam Sąd Najwyższy różni się w swoich wyrokach. Najczęściej w przypadkach takich rozbieżności następuje podjęcie stosownej uchwały przez SN, zdarza się też, że w przypadku rozbieżnego orzecznictwa, sprawy trafiają do Trybunału Konstytucyjnego.

Orzecznictwo sądowe ma znaczenie dla stosowania prawa, choć nie jest ono źródłem prawa.

Piśmiennictwo prawnicze (doktryna prawa) nie stanowi źródła prawa, ale odgrywa istotną rolę w tworzeniu i stosowania prawa. Sądy, orzekając, sięgają do tego, co ta doktryna wypracowała i często w orzeczeniach sądów znajdujemy odwołania do określonych publikacji, na których oparły założenia swoich wyroków.

Doktryna ma wpływ na legislację.

Umowa (kontrakt) stanowi podstawową instytucję prawa cywilnego. Najistotniejsze znaczenie mają umowy zobowiązujące. Stanowią one podstawowy instrument do wymiany dóbr i usług. Przepisy KC nie definiują pojęcia umowy i nie określają w sposób generalny przesłanek wymaganych do zawarcia umowy. Nie ma żadnych wątpliwości, że zawarcie umowy polega na zgodnych oświadczeniach woli co najmniej dwóch stron, które zmierzają do wywołania określonych w jej treści skutków prawnych. To osiągnięcie porozumienia, uzgodnienie tych oświadczeń woli, nazywane jest uzyskaniem konsensu.

Cechą, która charakteryzuje umowę, jest to, że prawo wiąże z nią określone skutki prawne. Umowa wywołuje skutki prawne, które w świetle odpowiednich przepisów uznaje się za zgodne z zamiarem stron. Umowa nie może być sprzeczna z ustawą, z zasadami współżycia społecznego ani też nie może mieć na celu obejścia prawa.

Z art. 56 KC wynika, że umowa wywołuje nie tylko skutki w niej wyrażone, ale także te, które wynikają z ustawy, z zasad współżycia społecznego i z ustalonych zwyczajów.

Zasady współżycia społecznego to klauzula generalna, która pojawia się w art. 5 KC. Po przemianach społeczno-gospodarczych ta klauzula jest interpretowana jako odwołanie do zasad słuszności i uczciwego obrotu.

Strony mogą wpisać w kontrakcie, że wyłączają odpowiedzialność od wad rzeczy, która została sprzedana.

Niezbędną częścią składową umowy są oświadczenia woli kontrahentów. Oświadczenie woli jest rozumiane jako zewnętrzny przejaw woli wywołania określonych skutków prawnych w postaci czy to powstania, czy to zmiany bądź zniesienia stosunku cywilnoprawnego. W naszym systemie prawnym wola osoby może być wyrażona w każdy sposób, który ujawnia jej wolę w sposób dostateczny. Od tej zasady przepisy przewidują jednak pewne wyjątki.

Zachowanie się określonej osoby możemy uznać za oświadczenie woli, gdy jest ono:

– zrozumiałe, przynajmniej na tyle, żebyśmy mogli ustalić jego sens i znaczenie

– złożone swobodnie (nie pod wpływem przymusu fizycznego wywieranego w chwili składania oświadczenia woli)

– złożone w zamiarze wywołania określonych skutków prawnych.

Oświadczenia woli, które są składane przy zawieraniu kontraktów, skierowane są do drugiego kontrahenta. Jednocześnie pojawia się problem, w którym momencie doszło do złożenia oświadczenia woli. Jeżeli oświadczenia woli są składane na odległość, to wtedy powstaje pytanie, czy moment wysłania, dotarcia czy zapoznania się przez kogoś z czyimś oświadczeniem woli. W naszym systemie prawnym przyjęto zasadę doręczenia – oświadczenie woli jest złożone wtedy, gdy dotarło do adresata w taki sposób, że mógł zapoznać się z treścią tego oświadczenia. Samo wysłanie i przekazanie to jeszcze za mało, oświadczenie musi dotrzeć tak, żeby adresat mógł się z nim zapoznać (ale to, czy się zapoznał, już nie ma znaczenia). Z chwilą złożenia oświadczenia woli ustawodawca wiąże szereg skutków prawnych i stąd znaczenie ma ustalenie momentu złożenia oświadczenia.

Od momentu złożenia oświadczenia woli składający jest związany swoim oświadczeniem. Odwołanie takiego oświadczenia jest skuteczne, jeśli nastąpiło wraz z takim oświadczeniem lub wcześniej.

Jeżeli chodzi o chwilę dotarcia (złożenia) oświadczenia woli, ma ona również znaczenie dla ważności wykładni. Oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, nie traci jednak mocy wskutek tego, że zanim doszło do adresata, składający takie oświadczenie zmarł lub utracił zdolność do czynności prawnej (chyba, że co innego wynika z treści oświadczenia, z ustawy lub z okoliczności).

Umowy:

– jednostronnie obowiązujące

– dwustronnie obowiązujące

W umowie jednostronnie obowiązującej obowiązek świadczenia ciąży tylko na jednej stronie (dłużniku). Przykładem umowy jednostronnie obowiązującej jest umowa darowizny.

W umowach dwustronnie obowiązujących obydwie strony są zobowiązane do świadczenia. Szczególnym przypadkiem są umowy wzajemne. Cechą konstytutywną takiej umowy jest to, że świadczenie jednej strony odpowiada świadczeniu drugiej strony. Strona zobowiązuje się świadczyć tylko dlatego, że otrzyma świadczenie wzajemne z drugiej strony. Te świadczenia powinny być ekwiwalentne, ale ta ekwiwalentność jest rozumiana w sensie subiektywnym – jedna strona musi być przekonana o tym, że jej świadczenie odpowiada świadczeniu drugiej strony.

Świadczenia mogą mieć różną wartość ekonomiczną. Umowy wzajemne są umowami odpłatnymi. W księdze 3 KC w zobowiązaniach mamy odrębną regulację skutków niewykonania umów wzajemnych (Art. 487 i następne).

Biorąc pod uwagę skutek czynności prawnej wyróżnia się umowy:

– zobowiązujące

– rozporządzające

– o podwójnym skutku

Przy umowach zobowiązujących jedna strona zobowiązuje się wobec drugiej strony do spełnienia świadczenia. To świadczeni może polegać na działaniu lub zaniechaniu (zaniechanie – np. znoszenie tego, że ktoś może korzystać z mojej rzeczy).

Umowy rozporządzające nie wywołują skutków w postaci zobowiązania, ale skutkiem takiej umowy jest przeniesienie, obciążenie albo zniesienie prawa majątkowego.

Umowy o podwójnym skutku – z jednej strony zobowiązują do jakiegoś rozporządzenia, jednocześnie wywołują skutek rozporządzający. Takimi umowami w naszym systemie prawnym są: umowa zbycia własności, umowa przeniesienia własności i umowa powodująca cesję wierzytelności.

Nie ma przeszkód prawnych, żeby strony z mocy woli zdecydowały się na rozbicie tego – mogą zawrzeć umowę zobowiązującą do przeniesienia własności rzeczy, a w wykonaniu zobowiązania tej umowy zawrzeć drugą umowę rozporządzającą.

Czasami do przeniesienia własności rzeczy wymagane jest dopełnienie dodatkowych czynności, np. w przypadku gruntu ze strony jakiejś agencji wchodzi czasami roszczenie do prawa pierwokupu. Po pierwszej umowie wierzyciel ma jedynie prawo do domagania się zawarcia umowy, rozporządzenie nastąpi dopiero za jakiś czas. To samo dotyczy wierzytelności – mogą one być zbywane w drodze różnych umów.

Możliwość komentowania Zwyczaje została wyłączona

Zwyczaje nie mają charakteru norm prawnych, a tym samym nie mogą być źródłem kontraktu. Taki zwyczaj jest zdefiniowany jako faktycznie stosowana powszechna w danym okresie oraz w danym środowisku i w stosunkach praktyka określonego zachowania się osób, które zawodowo uczestniczą w obrocie gospodarczym.

Polski Kodeks Cywilny w wielu przypadkach odwołuje się do zwyczaju jako pewnych reguł postępowania, które powstają w wyniku wykształcenia się pewnej praktyki. Te przepisy nadają zwyczajom różne funkcje, przede wszystkim funkcję wyjaśniającą, ale także funkcję normującą.

Skutki prawne zwyczajów mogą powstać tylko wtedy, gdy zwyczaj nie jest sprzeczny z przepisami bezwzględnie obowiązującymi. Zwyczaj może oddziaływać na skutki, jakie wywołuje zawarcie kontraktu (art. 56 KC). Zwyczaj będzie też miał znaczenie dla interpretacji wykładni oświadczenia woli. Klasycznym przykładem jest poklepanie po ramieniu czy podanie ręki na targu – zwyczaj ten stanowi, że doszło do zawarcia kontraktu w formie ustnej.

Niekiedy zwyczaj może uzasadnić odstąpienie od ogólnie przyjętej zasady, np. art. 69 KC przewiduje, że jeżeli według przyjętego w danych stosunkach zwyczaju dojście do składającego ofertę oświadczenia woli drugiej strony o jej przyjęciu nie jest potrzebne. Przepis odwołuje się do zwyczaju w danych stosunkach.

Zwyczaj może też wpływać na określenie treści kontraktu, np. o charakterze zadatku. Przykładem – termin płatności czynszu dzierżawnego.

Istnienie określonego zwyczaju, jego treść i zakres rozpowszechnienia wymaga ustalenia, doniosłość prawną bowiem może mieć tylko taki zwyczaj, który kontrahenci znali lub powinni byli znać jako profesjonalni uczestnicy obrotu.

Jeśli chodzi o ujednolicanie zwyczajów, to tutaj zasadniczą rolę w międzynarodowym obrocie gospodarczym odgrywają międzynarodowe koła gospodarcze – stowarzyszenia osób, które zawodowo wykonują określone czynności, np. Międzynarodowa Izba Handlowa w Paryżu. Pod auspicjami tej izby są przygotowywane różnego rodzaju dokumenty, które ustalają treść międzynarodowych zwyczajów handlowych. Do najbardziej znanych i rozpowszechnionych w praktyce kontraktowej reguł przygotowanych przez tą Izbę należą incoterms – to są reguły wykładni terminów, a dokładniej formuł handlowych. Mamy także, przygotowane przez Międzynarodową Izbę Handlową, jednolite zasady dotyczące udzielania akredytywy handlowej.

Stwierdzenie istnienia jakiegoś zwyczaju należy często do zadań statutowych Izby Gospodarczej oraz zrzeszenia przedsiębiorców. Zgodnie ze statutem do Polskiej Krajowej Izby Gospodarczej należy obowiązek wydawania opinii o dotychczasowych zwyczajach.

Doniosłą rolę zwyczajom i praktykom kontraktowym przypisuje Konwencja Wiedeńska. W Art. 9 ustęp 1 przewiduje, że strony są związane każdym zwyczajem, na którego stosowanie wyraziły zgodę, a także ustalonymi praktykami kontraktowymi. Zwyczaj traktuje się tutaj jako element treści umowy, a nie jako odrębne źródło stosunku zobowiązaniowego.

Strony mogą:

– uzgodnić treść umowy zgodnie z treścią zwyczaju

– powołać się na spisane reguły zwyczajowe, jak np. incoterms

Art. 9 ustęp 2 KW przewiduje, że jeżeli strony nie postanowiły inaczej, domniemywa się, że przyjęły one stosowanie do kontraktu oraz do procedury jego zawierania zwyczaju, który znały bądź powinny były znać i który równocześnie jest szeroko znany i regularnie przestrzegany w danej dziedzinie handlu międzynarodowego. Ten przepis wyraża taką zasadę, że treść kontraktu obejmuje znane i powszechnie stosowane zwyczaje w danej dziedzinie handlu i są one częścią kontraktu handlowego, przy czym kontrahenci mogą uzgodnić inaczej.

Możliwość komentowania Konwencja Wiedeńska została wyłączona

Jeśli chodzi o źródła prawa kontraktów, trzeba powiedzieć o jednolitych zasadach dotyczących sprzedaży międzynarodowej. Te zasady zawiera konwencja Narodów Zjednoczonych o kontraktach w międzynarodowej sprzedaży towarów, podpisana w Wiedniu 11 kwietnia 1980 roku, powszechnie nazywana Konwencją Wiedeńską. Znajduje ona zastosowanie do umów sprzedaży towarów zawartych przez strony, które mają siedziby przedsiębiorstw w różnych państwach konwencyjnych. Stosowana jest także wtedy, gdy normy prawa międzynarodowego prywatnego wskazują na właściwość prawa państwa będącego stroną konwencji.

Konwencja Wiedeńska zawiera przepisy ogólne, przepisy odnoszące się do zawarcia umowy sprzedaży oraz do praw i obowiązków sprzedawcy i kupującego, wynikających z umowy sprzedaży międzynarodowej.

Konwencja Wiedeńska, zgodnie z Art. 99 p. 1, weszła w życie w Polsce 1 czerwca 1996 roku.

Wejście Polski do UE wywiera oczywiście wpływ na rozwój prawa kontraktów, które podlega procesowi harmonizacji, stąd mówimy o europeizacji prawa kontraktów.

Generalnie, w ramach ustawodawstwa unijnego, nie mamy europejskiego kodeksu cywilnego – nigdy czegoś takiego nie udało się stworzyć. Prawo Cywilne dzieli się w UE na dwa odłamy:

– odłam kontynentalny (oparty na prawie rzymskim)

– odłam common law (system prawa precedensowego)

Połączenie tych dwóch nurtów i stworzenie jednolitych zasad jest niezwykle trudne. Istotne jest jednak, że takie próby są podejmowane, przede wszystkim w gronie uczonych. Do tej pory największym osiągnięciem na tym polu są zasady europejskiego prawa kontraktów (Principles of European Contract Law), opracowane przez zespół najwybitniejszych prawników z różnych państw pod przewodnictwem profesora Orlando. Tłumaczenie polskie ukazało się w 3 zeszycie kwartalnika prawa prywatnego z 2004 r.

Zasady europejskiego prawa kontraktów są wynikiem 20 lat pracy komisji i są one ukształtowane na wzór kodeksu. Obejmują one trzon instytucji prawa kontraktów, usystematyzowanych według pewnych określonych założeń, które są oparte na wspólnych zasadach. Składają się one z 200 artykułów ujętych w 17 rozdziałach, które dotyczą:

– zawierania umów

– przedstawicielstwa

– ważności

– interpretacji

– treści

– skutków wykonania i niewykonania kontraktu

– środków ochrony prawnej

– wielości podmiotów

– przelewu wierzytelności

– przejęcia długu

– cesji umowy

– potrącenia

– przedawnienia

– bezprawności

– warunku kapitalizacji odsetek

Celem tych zasad było stworzenie swoistej infrastruktury prawnej oraz pojęciowej, który mógłby posłużyć europejskiemu ustawodawcy jako podstawa do podejmowania aktów zmierzających do harmonizowania prawa kontraktów.

Zasady europejskiego prawa kontraktów nie mają charakteru normatywnego, natomiast mogą być one wykorzystywane:

– jako wzorzec dla ustawodawcy krajowego, który nowelizuje pewne przepisy prawa cywilnego

– strony, które chcą poddać kontrakt tym zasadom, mogą zastosować te zasady do konkretnego kontraktu

– zasady te stanowią podstawę do interpretacji wykładni przepisów dla sądów arbitrażowych, a coraz częściej odwołują się do nich sądy sporne

Stąd ich szczególne znaczenie do interpretacji przepisów, które wywodzą się z rozwiązań przyjętych w prawie europejskim.

Istotnym etapem europeizacji prawa kontraktów jest przygotowanie (opracowanie) wspólnej ramy odniesień, która ma stworzyć bazę do dokonania gruntownej rewizji dotychczasowego dorobku legislacyjnego, który jest wyrażony w wielu dyrektywach, które są nieoparte na wspólnych założeniach i jednolitych zasadach. Jednocześnie ta wspólna rama odniesień może stanowić podstawę do ujednolicania prawa kontraktów na gruncie europejskim poprzez odwoływanie się do ustawodawstwa krajowego. To ma doprowadzić, prędzej czy później, do ujednolicenia prawa prywatnego we wszystkich państwach UE (aczkolwiek jest to niezwykle trudne).

Prawnicy kontynentalni patrzą na prawo zupełnie inaczej, niż prawnicy z odłamu common law.

Analogiczną funkcję, jak w UE pełnią zasady europejskiego prawa kontraktu, w międzynarodowym obrocie pełnią zasady międzynarodowego prawa kontraktów handlowych, zwane w skrócie „UNIDROIT”. Te zasady zostały ogłoszone w 1994 roku i uzupełnione w 2004 roku przez Międzynarodowy Instytut Unifikacji Prawa Prywatnego (Agenda ONZ). Inspiracją do ich opracowania jest zbiór reguł common law. Zasady UNIDROIT mają charakter nienormatywnej regulacji modelowej (nie mają charakteru obowiązującego prawa). Odgrywają one jednak zawsze istotną rolę w orzecznictwie sądów arbitrażowych (którym najczęściej są poddawane spory międzynarodowe).

Zasady te składają się z 10 rozdziałów:

– postanowienia ogólne

– zawarcie umowy i przedstawicielstwa

– ważność

– interpretacja

– treść i prawa osób trzecich

– wykonanie i niewykonanie kontraktu

– potrącenie

– przelew wierzytelności

– przejęcie długu

– cesja umowy

– przedawnienie

Możliwość komentowania Umowy została wyłączona

Umowa – zgodne co do treści oświadczenie woli co najmniej dwóch stron, zmierzających do nawiązania stosunku prawnego lub jego przekształcenia (zmiany), a także do rozwiązania.

Samo pojęcie kontraktu nie jest zdefiniowane w naszym systemie prawa. Kontrakt to umowa, w doktrynie przedmiotu to pojęcie kontraktu weszło do słownika pojęć. Tych dwóch pojęć można używać zamiennie.

Podstawowe znaczenie, z punktu widzenia źródeł prawa, ma KC. Ostatnia zmiana – Dz. U. z 2010 r…

KC nie reguluje całokształtu problematyki umów lub kontraktów. Przede wszystkim, w KC kluczową instytucją jest pojęcie czynności prawnej. Dopiero w ramach tych czynności wyróżniamy umowy lub kontraktu.

Pojęcie czynności prawnej mamy w części ogólnej prawa cywilnego (część 1 KC). Dział 1 zawiera wszystkie przepisy dot. czynności prawnej, dopiero w 2 ujęto zawarcie umowy, przy czym te przepisy trzeba odczytywać z przepisami dotyczącymi formy, wad oświadczenia woli, warunku / terminu przedstawicielstwa i innymi przepisami odnoszącymi się do prawa umów.

Podstawowe znaczenie w prawie umów ma prawo zobowiązań (3 księga KC).

– zobowiązania część ogólna

– zobowiązania część szczególna

Część ogólna:

– generalnie przepisy dot. zobowiązań

Część szczególna:

– uregulowane są poszczególne umowy (umowy nazwane)

Poza KC mamy szereg regulacji dotyczących poszczególnych typów kontraktów, np. prawo autorskie, prawo własności przemysłowej, prawo przewozowe.

Często zdarza się tak, że jakaś umowa jest uregulowana w KC, ale jest doprecyzowana w aktach prawnych poza KC, np. w przypadku umowy przewozowej. Trzeba jednak pamiętać, że KC reguluje wszystkie stosunki w obrocie prywatnoprawnym.

Zarówno przepisy KC, jak i przepisy aktów pozakodeksowych dotyczących kontraktów, odnoszą się także do stosunków pomiędzy przedsiębiorcami albo pomiędzy przedsiębiorcami a konsumentami.

KC na użytek prawa prywatnego w art. 22 ¹ definiuje pojęcie konsumenta – za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą czynności prawnej nie związanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.

Art. 43¹ KC definiuje, na użytek prawa prywatnego, pojęcie przedsiębiorcy (reguluje to również prawo publiczne, ale na użytek prawa publicznego, znajdują się również definicje).

Na użytek prawa prywatnego przedsiębiorca to:

– Kryterium podmiotowe: przedsiębiorca to osoba fizyczna, osoba prawna czy też jednostka organizacyjna, która co prawda nie ma osobowości prawnej, le której przepis szczególny przyznaje zdolność prawną, oraz niepełna (ułomna) osoba prawna

– Kryterium przedmiotowe: taki podmiot, który prowadzi we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową

Humanistyczna koncepcja prawa prywatnego – zasada jedności prawa cywilnego (od 1964 r.) – KC reguluje stosunki zarówno z obrotu powszechnego jak i między przedsiębiorcami.

KC reguluje:

– stosunki powszechne

– z udziałem konsumentów

– profesjonalne

Art. 43² – przedsiębiorcy działają pod firmą

Art. 66² – możliwość odwołania oferty między przedsiębiorcami

Art. 68² – milczące zawarcie umowy

Art. 77¹ – potwierdzenie umowy zawartej bez zachowania formy pisemnej

Art. 118 przewiduje krótsze terminy przedawnienia (trzyletni termin)

Art. 355 par. 2 – podwyższona miara staranności – podmioty są przygotowane profesjonalnie do wykonywania działalności

Poza KC istnieją inne normy.

Art. 2 KSH nakazuje odpowiednio stosować przepisy KC do stosunku spółki, jeśli natura spółki tego wymaga. Jeśli nie ma wymagań co do natury, przepisy KC stosuje się wprost.